تاثیر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک، میزان پرولین و ترکیبات فنلی گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus Officinalis L)

وجود تنش های غیرزنده محیطی به‌ویژه تنش خشکی یکی از مهم‌ترین مشکلات مناطق خشک و نیمه‌خشک است. تنش خشکی زمانی در گیاه حادث می شود که میزان آب دریافتی گیاه کمتر از تلفات آن باشد. این تحقیق به‌منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک، میزان پرولین و ترکیبات فنلی گیاه دارویی رزماری در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی مرکز بعثت شیراز انجام شد. تنش خشکی در چهار سطح (100%، 75%، 50%، 25% ظرفیت زراعی) اعمال گردید. صفات مورداندازه‌گیری عبارت بودند از: وزن تر و خشک اندام های هوایی و ریشه، سطح برگ، تعداد برگ، طول گیاه، میزان پرولین برگ و ترکیبات فنولی. در این تحقیق مشخص شد گیاه رزماری در شرایط تنش خشکی با شدت 75% ظرفیت مزرعه از نظر وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر ریشه، طول اندام هوایی با شرایط نرمال (fc 100%) تفاوت معنی داری نداشتند. همچنین در شرایط تنش خشکی با شدت 75% ظرفیت مزرعه، طول ریشه به 27.67 سانتی متر افزایش یافت. وزن خشک ریشه، سطح و تعداد برگ در شرایط تنش خشکی به‌طور معنی داری کاهش یافت. در شرایط تنش خشکی با شدت 25% ظرفیت مزرعه، میزان ترکیبات کئورستین (mg/l 439.04)، ترانس فرولیک اسید (mg/l 72.48)، هسپردین (mg/l 407.62)، اوژنول (mg/l 65.36)، هسپرتین (mg/l 107.34)، رزمارنیک اسید (mg/l 1133.34) به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. همچنین محتوای پرولین در شرایط تنش خشکی با شدت 25% ظرفیت مزرعه به μm/g 79.72 رسید.

Effect of drought stress on some morphophysiological characteristics and phenolic compounds of rosemary plant (Rosmarinus officinalis L.)

Existence of environmental abiotic stresses, especially drought stress, is one of the most important problems in arid and semiarid regions. Drought stress occurs when the plant receives less water than its losses. This research was carried out to investigate the effect of drought stress on morphological traits, proline content and phenolic compounds of rosemary herb in a completely randomized design with 3 replications in Department of Natural Resources, Fars Agricultural and Natural Resources Research Centre. Drought stress was applied at four levels (100%, 75%, 50%, and 25% field capacity). The measured traits were fresh and dry weight of aerial and root organs, leaf area, leaf number, plant length, leaf proline content and phenolic compounds. In this research, rosemary plants were found to have no significant difference in terms of fresh and dry weight of shoot, root fresh weight, shoot length, and normal conditions (FC 100%) in drought stress conditions with 75% field capacity. Also, under drought stress conditions with an intensity of 75% of the field capacity, root length increased to 27.67 centimeters. Root dry weight, leaf area and leaf number decreased significantly under drought stress conditions. In drought stress conditions with a 25% field capacity, the amount of Quercetin (439.04 mg/L), Transferulic acid (72.48 mg/L), Hesperedin (407.62 mg/L), Eugenol (65.36 mg/L), Hesperetin (107.34 mg/L), Rosmarinic acid (1133.34 mg/L) significantly increased. Proline content in drought stress conditions of 25% field capacity was 79.72 μm/g.