بررسی اثر عناصر روی و آهن به فرم نانو بر رشد و عملکرد ارقام لوبیا تحت تنش کم‌آبی

به منظور بررسی تاثیر سطوح آبیاری و محلول‌پاشی عناصر روی و آهن به فرم نانو بر رشد و عملکرد لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris. l)، آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی دو سال زراعی 96-95 و 97-96 اجرا شد. شرایط آبیاری شامل: تنش کم‌آبی (در دو سطح: قطع آبیاری در 50 درصد گلدهی و شاهد یا آبیاری متداول) در کرت‌های اصلی، محلول پاشی عناصر کم مصرف ( در چهار سطح: شاهد (بدون محلول پاشی)، محلول پاشی نانوذرات کود روی (با غلظت 1.5 در هزار)، نانوذرات کود آهن (با غلظت 2 در هزار) و ترکیب آن‌ها (با غلظت 2 در هزار برای نانوذرات کود آهن و 1.5 برای نانوذرات کود روی) و ارقام لوبیای چیتی مورد آزمایش (چهار رقم: صدری، غفار، cos 16 و کوشا) به عنوان فاکتورهای آزمایش بودند که در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. اعمال تنش کم‌آبی باعث کاهش ارزش صفات عملکرد دانه، وزن صد دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته شد ولی محلول‌پاشی عناصر روی و آهن به فرم نانو توانست اثر سوء تنش کم‌آبی را تعدیل کند. بیشترین میزان وزن صد دانه در رقم صدری مشاهده شد که با رقم غفار تفاوت معنی‌داری نداشتند و بعد از آنها ارقام کوشا و cos 16 قرار داشتند. در هر دو شرایط آبیاری عادی و تنش کم‌آبی بیشترین میزان عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف بوته در رقم cos 16 مشاهده شد.بررسی اثرات متقابل نشان داد که محلول‌پاشی توام آهن و روی در هر دو سال آزمایش بیشترین تاثیر در بهبود آثار تنش کم‌آبی بر عملکرد، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته ارقام لوبیا داشت. مصرف توام عناصر آهن و روی برای محلول‌پاشی ارقام لوبیای تحت وضعیت تنش کم‌آبی مطلوب به نظر می‌رسد.

Evaluation the effects of Zinc and Iron elements in nano form on grain yield and growth traits of pinto bean under water deficit stress

In order to evaluate the effects of irrigation levels and foliar application with Zinc and Iron elements in nano form on grain yield and growth traits of pinto bean, an experiment was designed as a split factorial design based on randomized complete blocks with three replications in the experimental station of Faculty of Agriculture, Islamic Azad University of Tabriz, Iran during for 20162017 and 20172018 growing season. Irrigation conditions (normal irrigation and water deficit stress in 50% flowering) were arranged in the main plots and experimental factors (nanofertilizers and cultivar s) in the subplots. Factors experiment were included foliar application of nanofertilizers in four levels [without foliar application (control), foliar application of nano Zn (1.5 g L–1), foliar application of nano Fe (2 g L–1) and foliar application of nano Fe+Zn (2+1.5 g L–1] and four cultivars of pinto bean (Sadri, Coosha, Cos 16 and Ghaffar). The results showed that water deficit decreased grain yield, 100seed weight, number seeds per pod and number pod per plant traits of pinto bean but, the application of Zinc and Iron elements in nano form could moderate the effects of water deficit stress. The highest of 100Seed weight was observed in Saddri cultivar which had no significant difference with Ghaffar cultivar. Coosha and Cos 16 cultivars were after Sadri and Ghaffar cultivars. In both normal and water deficit conditions, the highest number of seeds per pod, grain yield and number of pods per plant were observed in Cos 16 cultivar. Also, the study of mean comparisons interaction showed that the application of Zinc and Iron elements in nano form had the great effect on number of seeds per pod, grain yield and number of pods per plant in all cultivar s in water deficit stress condition. Therefore, it was conducted that the foliar application of Zinc and Iron fertilizers can be useful in pinto bean cultivars under water deficit stress condition.