تاثیر چند گونه قارچ مایکوریزا بر رشد و عملکرد نخود (.cicer arietinum l) تحت تنش خشکی

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آبیاری و همچنین چند گونه از قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود (.cicer arietinum l)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایشی شامل سه سطح آبیاری مطلوب، تنش متوسط و شدید خشکی، و استفاده از سه گونه قارچ مایکوریزا شامل (glomus etunicatum، g. versiforme، g. intraradices) و عدم تلقیح (شاهد) بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارهای آزمایشی، اثر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشتند، به طوری که با کاهش میزان آب قابل دسترس گیاه، ارتفاع اولین شاخه گل دهنده، تعداد شاخه گل دهنده، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل، وزن غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاهش یافت. همچنین کاربرد گونه‌های قارچ مایکوریزا تاثیر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشت. به‌طوری که هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش، گیاهان تلقیح یافته با قارچ مایکوریزا از رشد و عملکرد بهتری در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده برخوردار بودند. بنابراین می‌توان نتیجه گیری کرد که تلقیح نخود با قارچ مایکوریزا چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط عدم تنش می‌تواند از طریق افزایش جذب آب و عناصر غذایی، سبب بهبود رشد، نمو و عملکرد گیاه نخود گردد و به عنوان راهکاری در جهت افزایش عملکرد، مد نظر قرار گیرد.

Effects of mycorrhiza fungi species application on growth and yield of chickpea (Cicer arietinum L.) under drought stress

In order to investigate the influence of drought stress and also arbuscular mycorrhiza (AM) fungi inoculation on growth, yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.), a pot experiment was conducted using a factorial based on completely randomized blocks design with three replications. The factors were contained three levels of irrigation [satisfactory irrigation (100% irrigation), moderate irrigation (70% irrigation) and deficit irrigation (40% irrigation)] and mycorrhiza inoculation (noninoculated and inoculated with Glomus etunicatum, Glomus versiforme, and Glomus intraradices). Results showed that drought stress had significant effects on evaluated characteristics. As with decrease of the available water of plant, height of the flowering branches, number of flowering in a branch, dry weight of root, total dry weight, weight of pod, number of pods per plant, grain weight and yield decreased. Also, AM fungi inoculation had significant effects on evaluated characteristics. Plants inoculated with AM fungi had higher growth, growth and yield than noninoculated plants under drought stress and nonstress conditions. Thus, it could be concluded that at drought conditions AM fungi are able to enhance the growth and yield of chickpea under drought stress condition through enhancing nutrient and water uptake.