کمی‌سازی پاسخ بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی بذر در ارقام مختلف کلزا

بازدارندگی گرمایی به‌عنوان مهار موقت جوانه‌زنی یک جمعیت بذری در هنگام افزایش دمای خاک به فراتر از دمای بهینه برای جوانه‌زنی تعریف می‌شود. در این مطالعه، مدل زمان‌گرمایی بر مبنای چهار تابع توزیع‌ احتمال نرمال، لوگ‌نرمال، گامبل و ویبول توسعه یافت و سپس پاسخ بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی بذر شش رقم بهاره کلزا (ساری‌گل، rgs003، دلگان، هایولا 401، جری و ژولیوس) با استفاده از این مدل‌ها کمی‌سازی شد. آزمون جوانه‌زنی با 4 تکرار در یازده دمای ثابت 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 33، 34، 35 و 36 درجه سانتی‌گراد انجام و کل آزمایش 3 مرتبه تکرار شد. مدل جوانه‌زنیگرمایی نرمال برای ارقام زودرس کلزا (دلگان و هایولا 401) پیش‌بینی بهتری از پیشرفت جوانه‌زنی در طی زمان داشت، درحالی‌که مدل جوانه‌زنی-گرمایی گامبل رفتار جوانه‌زنی بذر ارقام میان‌رس کلزا (ساری‌گل، rgs003، جری و ژولیوس) را با خطای کمتری نسبت به سایر مدل‌ها پیش‌بینی کرد. ارقام زودرس کلزا به‌طور متوسط در دماهای 33.52، 33.99 و 34.37 درجه سانتی‌گراد به ترتیب 5، 50 و 95 درصد بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی نشان دادند. درحالی‌که، بازدارندگی گرمایی موقت جوانه‌زنی در ارقام میان‌رس کلزا در دماهای 33.63، 34.34 و 35.59 درجه سانتی‌گراد به ترتیب به 5، 50 و 95 درصد از حداکثر رسید. این پاسخ بازدارندگی موقت جوانه‌زنی در ارقام کلزا نوعی سازگاری اکولوژیکی بذر محسوب می‌شود و می‌تواند به بقاء آن تحت شرایط متغیر دمای خاک در طی فصل تابستان و ظهور این گیاه به‌عنوان علف‌هرز خودرو در فصل پاییز کمک ‌کند.