بررسی رابطه علّی بین متغیّرهای عمده کلان اقتصادی و آلودگی محیطی در کشورهای منتخب (روش پانل دیتا)

بررسی رابطه علّی بین متغیّرهای عمده کلان اقتصادی و آلودگی محیطی در کشورهای منتخب (روش پانل دیتا)محمد رضا محمدوند ناهیدی استادیار،عضو هییت علمی گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد تبریزپریسا قلی پور فیضی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریزتاریخ دریافت: 20/8/1391 تاریخ پذیرش: 21/11/1391چکیدهاقتصاد در ابعاد مختلف تولید و مصرف با منابع طبیعی و محیط زیست در ارتباط است. در سال های اخیر نیز، گازهای گلخانه‌ای که سبب آلودگی هوا و تغییر آب و هوای جهانی شده‌اند کانون توجه بین‌المللی بوده اند. در این تحقیق با استفاده از آزمون علیت گرنجر و روش داده های تلفیقی (داده های تابلویی)، به برآورد و بررسی رابطه علّی بین انتشار گاز دی اکسیدکربن به عنوان شاخص آلودگی محیط زیست و متغیرهای کلان اقتصادی (رشد اقتصادی، مصرف انرژی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی) در چند کشور منتخب منطقه خاورمیانه طی دوره 2007-1995 پرداخته شده است. نتایج ملاحظه شده علاوه بر اینکه فرضیه زیست محیطی کوزنتس را برای کشورهای مورد بررسی تایید می کند، وجود یک رابطه علّی را نیز بین متغیرهای کلان اقتصادی و انتشار گاز دی اکسیدکربن نشان می-دهد. طبقه بندی jel: c23, p28, o50کلیدواژه ها: انتشار co2، تولید ناخالص داخلی، منحنی زیست محیطی کوزنتس، علیت گرنجر