شناسایی موانع نقش‌آفرینی عشایر در تولید ملی با رویکرد «توازن حق‌مدار»

با توجه به مشکلات اقتصادی موجود در کشور و لزوم تقویت بنیۀ تولیدی اقتصاد مبتنی بر ظرفیت‌های درونی اقتصاد ملی متناسب با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، شناسایی و رفع موانع تولید در بخش‌های مختلف اقتصادی ضروری به نظر می‌رسد. در این میان، جامعۀ عشایری کشور علی‌رغم پیشینۀ درخشان در زمینه نقش‌آفرینی در اقتصاد ملی و نیز ظرفیت‌های بالفعل و بالقوۀ متعدد، هم‌اکنون حضور پررنگی در تولید ملی ندارد. این جامعه که نیرویی مولد و دارای بهره‌وری بالا در اقتصاد است، با موانعی روبه‌روست که نه‌تنها مانع از آزادسازی ظرفیت‌های آن برای تقویت تولید ملی شده است، بلکه معیشت خود عشایر را نیز دچار مشکل کرده است. این مقاله سعی دارد ضمن شناسایی موانع نقش‌آفرینی عشایر در حوزه تولید ملی، راهکارهای متناسب با آن ها را مطابق نظریه اقتصاد مقاومتی ارائه دهد. روش پژوهش این مقاله، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و با رویکرد توازن‌ حق‌مدار است. بر اساس این رویکرد، به ترتیب، موضوع‌شناسی، نظام مسائل اساسی، نظام حقوقی بنیادی و نظریۀ مبنای ناظر به پدیده مشخص شده و نهایتاً ناظر به حوزۀ تکالیف هر یک از ارکان مسئول، نظام‌نامۀ تکلیفی استخراج شده و نقش هر رکن در آن مشخص خواهد شد. نهایتاً موانع نقش‌آفرینی عشایر ذیل شش مولفه اصلی اقتصاد مقاومتی شامل: درونزایی، برونگرایی، عدالت‌بنیانی، دانش‌بنیانی، مردم‌محوری و رویکرد جهادی، دسته‌بندی و ارائه شد.