اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر افسردگی و سازگاری اجتماعی مادران دارای کودک کم‌توان ذهنی

هدف پژوهش حاضرتعیین اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر افسردگی و سازگاری اجتماعی مادران دارای کودک کم‌توان ذهنی بود. این پژوهش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل و مرحله پی‌گیری می‌باشد، مادران دارای کودک کم توان ذهنی مدارس کم‌توان ذهنی شهر ایلام، پرسشنامه افسردگی بک (1996) و سازگاری اجتماعی بل (1961) را تکمیل نمودند. از میان افرادی که نمره بالاتر از حد طبیعی داشتند، 60 مادر به شیوه تصادفی ساده انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، دوره آموزشی را در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند. پس از اتمام جلسات درمانی از هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد و یک ماه بعد مرحله پیگیری انجام شد. یافته‌های به دست آمده با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داده میانگین نمره میزان افسردگی در پیش‌آزمون و پس‌آزمون در گروه آزمایش تفاوت معنادار داشت، اما این نمره در پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری نداشت. همچنین تفاوت میانگین نمره سازگاری اجتماعی در پیش‌آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش معنادار بود، اما این نمره در پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری نداشت. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت استرس شناختی رفتاری در کاهش افسردگی و افزایش سازگاری اجتماعی مادران دارای کودک کم توان ذهنی موثر بوده است.

The effectiveness of cognitivebehavioral stress management on depression and social adjustment of mothers of mentally retarded children

This study aimed to determine the effectiveness of cognitivebehavioral stress management on depression and social adjustment of mothers of mentally retarded children was. This experimental study with pretestposttest control group design is the followup period; mothers of children with mental retardation mentally retarded schools in Ilam, Beck Depression Inventory (1996) and social adjustment Bell (1961) were completed. Of those who had a score higher than 60 mothers randomly selected and randomly divided into two experimental and control groups.The experimental group received training in 10 sessions of 90 minutes. After the sessions the treatment of both groups was tested and was followed a month later stage. Results obtained using analysis of variance with repeated measures and Bonferroni post hoc test were analyzed.The results show the average depression score in pretest and posttest in the experimental group had a significant difference, but the score was no significant difference in posttest and followup. The difference between mean scores of social adjustment in the pretest and posttest in the experimental group was significant, but the score was no significant difference in posttest and followup. The results showed that cognitivebehavioral stress management training in reducing depression and increasing social adjustment of mothers of mentally retarded children have been effective.