نقش زمان در تحلیل مکانی بیماری ها در شهر تهران

در سطح یک شهر ،شناسایی مناطق با ریسک بالای ابتلا به یک بیماری خاص و بررسی رفتار هربیماری در دوره های زمانی مختلف، اهمیت فراوانی درکنترل بیماری ها و مدیریت سلامت در جامعه دارد. در این تحقیق، روند مکانی مرگ و میر بیماری مبنا در مناطق مختلف شهر تهران با محوریت تغییرات زمانی در بازه های فصلی وسالیانه در دوره بیست ساله از 1372تا 1392 مطالعه شد. تحلیل های زمین آماری جهت بررسی وجود ارتباط بین بیماری های مختلف در یک زمان خاص و در یک مکان با مناطق اطراف آن، ابزار های مختلفی دارند. شاخص محلی موران(local moran rsquo;s i index)با تحلیل همسایگی و ارزیابی بیماری ها و پیدا کردن فاصله موثر همسایگی در زمان های مختلف، به شناسایی نقاط با ریسک بالا(hot spot)می پردازد. شاخص موران نحوه ارتباط یک متغیر در فضا و زمان با مناطق همسایه و نقاط داغ بیماری هاو کلاسه بندی آن ها در خوشه های مکانی را شناسایی می کند. در سطح یک شهر با وجود مساحت ثابت مناطق ،شعاع همسایگی ممکن است در بازه های زمانی مختلف بسته به ماهیت بیماری و تاثیر پذیری آن از عوامل محلی و یا سراسری متفاوت باشد.نتایج بر روی دوازده گروه مرگ و میر بیماری مبنا نشان داد که هر از گروه به میزان متفاوتی با مکان زندگی دارای ارتباط می باشد. این ارتباط بین مناطق مختلف ممکن است در حالت خوشه ای بودن مناطق و یا پراکندگی آن ها وجود داشته باشد. این مقدار برای پنج گروه بیماری های مغزی، کبدی، گوارش و خونریزی،سرطان و سرطان معده دارای ارتباط معنادارتری با عامل مکان در ابعاد یک شهر بوده است. شایان ذکر است که این ارتباط ممکن است در ابعادی بزرگتر از شهر دارای مقداری متفاوت باشد. سپس با بکار گیری تحلیل های زمانی برای پنج بیماری که دارای شاخص مکانی بالاتری بودند، وابستگی هر یک از بیماری ها در بازه های زمانی سالانه و تغییرات هر بیماری با فصول مختلف بررسی شد. نتایج حاکی از تفاوت شعاع همسایگی برای بیماری های مختلف در فصول مختلف و همچنین تفاوت مناطق با ریسک بالای هر یک از بیماری ها با تغییر فصل و تغییر پارامترهای محیطی بود. درروندسالانه طبق نتایج در دوره ی بیست ساله، وابستگی هر بیماری به مکان با توجه به تغییرات وضعیت اجتماعیاقتصادی و سلامت جامعه کاملا متفاوت است.

Role of Time in Spatial Analysis of Diseases in Tehran

Changes in socioeconomic trends and factors that affect on the health of a society as well as changes of environmental that occur over time, can alter the effects of a disease at different times. At the level of city, Identify regions with high risk of getting a particular disease that can be lead to death, Compared to other regions and investigate the behavior of any of these diseases during different time periods, an important role in disease control and health management in the community. In this study, investigated the trends of diseasebased mortality in different regions of Tehran with revolving around seasonal and annual changes during the period 19932013. Geostatistical analysis using different tools to assess the relationship between disease at a certain time and in one place with the surrounding area. The Local Moran's I index is Including neighborhood analysis tools that to assess disease in specific time and place are effective to neighboring regions and find the neighborhood at different times, to identified regions of high risk (HOT SPOT). Moran index value articulated the relationship of a variable and its distribution in space and time with neighboring regions. diseases of Hot Spots and classification them in spatial clusters on the basis of this index, can be identified. Neighborhood is defined in such a way that at the level of a city is different for various diseases. This optimum amount neighborhood may be affected at different time intervals depending on the nature of the disease and also affected it is different from local factors or global. Results of the analysis on 12 group rsquo;s mortality diseasebased showed that spatial significant levels are different in each disease. The relationship between diseases in different regions may be clustered in regions or dispersion they exist. This amounts to 5 groups of diseases, including diseases of the brain, liver, gastrointestinal and bleeding, cancer and stomach cancer have a meaningful relationship with the spatial factor rsquo;s in Scaling throughout a city. It is worth mentioning that This relationship may be different in larger scale than the area of the city. In the next stage, using temporal of analysis for five groups of diseases that have higher spatial index, Amount dependence of any of the diseases during the time periods of annual and also examined changes of any disease in different season . The results showed is different neighborhood radius for different diseases in different seasons. Also regions with a high risk of each disease being different with the change of seasons and changing environmental parameters. In examined the results of annual trends showed that during twenty year period, Amount dependence of any of the diseases to locations due to changes In socioeconomic status and health of the community is quite different.