مدلسازی عامل مبنای گسترش بیماری مالاریا

مالاریا یک بیماری انگلی دارای ناقل است که سالانه 2.1 تا 5.7 میلیون مرگ در اثر آن ثبت می شود. علی رغم پژوهش های زیادی که در خصوص بیماری مالاریا صورت گرفته، این بیماری هنوز هم یکی از مشکلات اصلی سازمان بهداشت جهانی است. در چند سال اخیر، مدل های شبیه ساز کامپیوتری به طور موثری برای مطالعه پویایی جمعیت ناقلین و استراتژی های کنترل بیماری های از طریق ناقل بکار گرفته شده اند. در این تحقیق نیز ایجاد یک مدل شبیه سازی بر پایه مدل سازی عامل مبنا برای بیماری مالاریا مورد توجه قرار گرفته است. باتوجه به اینکه انتشار این بیماری به فاکتورهای محیطی، جغرافیایی و اجتماعی متنوع و فراوانی وابسته می‌باشد، لذا این تحقیق بر ارزیابی نحوه تاثیر فاکتورهای محیطی و جغرافیایی موثر، بر نحوه انتشار بیماری در سطح دهستان بندزرک استان هرمزگان و همچنن بررسی نحوه تاثیر اقدامات و سیاست های کنترلی در جلوگیری از انتشار بیماری متمرکز شده است. در این تحقیق برای مدل سازی انتشار مالاریا، انسان ها و پشه های ماده آنوفل به عنوان عامل در نظر گرفته شده اند و همچنین از نقشه پوشش زمین منطقه مورد مطالعه به عنوان محیط شبیه سازی استفاده شده است. در این تحقیق پارامترهای درجه حرارت، رطوبت، فاصله از آب های راکد، فاصله از پوشش گیاهی و تراکم جمعیت انسان به عنوان فاکتورهای موثر در انتشار مالاریا انتخاب شدند. جهت تست و ارزیابی مدل 4 سناریوی آزمایشی طراحی شد که طی آنها تاثیر فاکتورهای مختلف در مدل بررسی گردید. نتایج حاصل نشانگر حساسیت مدل به این فاکتورها و برتری نسبی 20 درصدی پارامتر بهبودی در کنترل این بیماری بوده است. همچنین نشان داده شد که می توان با سناریوهای ساده میزان تاثیرگذاری اقدامات کنترلی در کاهش و کنترل بیماری را نمایش داده و بررسی نمود. سیاست های کنترلی در نظر گرفته شده برای جلوگیری از انتشار بیماری، خشک کردن آب های راکد، استفاده از توری های محافظ، از بین بردن پشه‌ها در شروع فصل گرم و افزایش شرایط بهداشتی و درمانی می باشد که نتیجه گرفته شد که سیاست استفاده از توری های محافظ موثرترین روش برای جلوگیری از بیماری می باشد.

modeling the spread of infectious diseases malaria

malaria is a parasitic disease transmitted by mosquitoes that kills 1.5-2.7 million people per year.  malaria remains a major concern for the world health organization despite extensive research. computer simulation models have been used to research disease carrier management strategies in recent years. the development of a simulation model based on the agent modeling of the malaria is being considered in this study. given that the spread of this disease depends on various environmental, geographical and social factors. therefore, this study focuses on evaluating the impact of effective environmental and geographical factors, on the spread of the disease in bandzarak rural district of hormozgan province and also examines the impact of control measures and policies to prevent the spread of the disease. humans and female anopheles mosquitoes were used as factors in this study to model the spread of malaria, and the land cover map of the study area was used as a simulation environment. temperature, humidity, distance from stagnant water, distance from vegetation, and human population density were chosen as effective factors in the spread of malaria in this research. in order to test and evaluate the model, four experimental scenarios were designed, during which the effect of different factors in the model was investigated. the results showed the sensitivity of the model to these factors and the relative superiority of 20% of the recovery parameter in controlling this disease. it was also shown that simple scenarios can show and evaluate the effectiveness of control measures in reducing and controlling the disease. control policies are meant to avoid disease transmission by drying stagnant water, using protective nets, killing mosquitoes at the start of the warm season, and deteriorating health conditions, with the result that using protective nets is the most effective way to prevent disease transmission.