نقش واسطه‌ای خودگردانی در رابطه بین خودکارآمدی ورزشی و خودپنداره با رفتارهای مرتبط با کاهش وزن دانش‌آموزان

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای خودگردانی در رابطه بین خودکارآمدی ورزشی و خودپنداره با رفتارهای مرتبط با کاهش وزن دانش آموزان انجام شد. روش: پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی و بر اساس مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول شهرستان اقلید استان فارس در سال تحصیلی 1401-1400 بود. نمونه مورد مطالعه 250 نفر از دانش آموزان بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. پس از بررسی سوالات مربوط به قد و وزن آزمودنی ها، دانش آموزان با شاخص توده بدنی 25 به بالا به عنوان مبتلا به اضافه‌وزن و چاقی انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد، خودپنداره منداگلیو و پی‌ریست (1995)، خودکارآمدی ورزش کرل و همکاران (2007)، خودگردانی میلر و براون (1999) و رفتار کاهش وزن از بخش رفتار پرسشنامه مظلومی محمودآباد و همکاران (1397) استفاده گردید. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و به وسیله نرم افزار lisrel 8.8 تحلیل گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد، خودکارآمدی ورزشی و خودپنداره بر رفتارهای مرتبط با کاهش وزن تاثیر مستقیم و معنی‌دار دارند (0/01>p). همچنین نتایج نشان داد که خودگردانی از نقش میانجی در رابطه با خودکارآمدی ورزشی و خودپنداره با رفتارهای مرتبط با کاهش وزن برخوردار است. نتیجه‌گیری: با افزایش خودکارآمدی ورزشی، خودپنداره و خودگردانی، رفتارهای مرتبط با کاهش وزن نیز افزایش خواهد یافت. لذا، بهتر است در محیط هایی که درمانگران مشغول به کار هستند، به خودکارآمدی، خودپنداره و خودگردانی نوجوانان چاق و دارای اضافه‌وزن توجه بیشتری داشته باشند.

the mediating role of self-regulation in the relationship between sport self-efficacy and self-concept with weight lose behaviors of students

introduction: present study aimed to mediate the role of self-regulation in the relationship between sports self-efficacy and self-concept with weight loss behaviors of students. method: the current research is a descriptive survey of the correlation based on structural equation modeling. the study’s statistical population included all female and male first-high school students in eqlid (fars province) in the academic year 2022-2023. the sample size of 250 students was selected by multi-stage cluster random sampling. after examining the questions related to the subject’s height and weight, they were grouped as overweight and obese with a body mass index of 25 or higher. data were collected using the standard mendaglio and pirist self-concept (1995), kerel and colleagues (2007) sports self-efficacy, miller and brown (1999) self-regulation, and weight loss behavior questionnaire by mazloumi mahmoudabad and colleagues (2017). data analysis was performed by structural equation modeling and with pls 8.8 software.results: the results showed that sports self-efficacy and self-concept a had direct and significant effect on weight loss behaviors. also, the results showed that self-regulation has a mediating role in the relationship between sports self-efficacy and self-concept with behaviors related to weight loss behaviors.conclusion: by increasing sports self-efficacy, self-concept, and self-regulation, weight loss behaviors will also increase. therefore, it is better in environments where therapists, pay more attention to sports self-efficacy, self-concept, and self-regulation in obese and overweight teenagers.