تاثیر همرنگیِ اجتماعی بر تصمیم‌گیری در موقعیت ریسک و عدم‌قطعیت دانشجویان

مقدمه: مطالعات در راستای اثرگذاری اجتماعی بر تصمیم‌گیری و خطاها و سوگیری‌های‌شناختیِ درگیر در آن بسیار ناچیز است. نقش اجتماع، گروه همسالان، و آگاهی از انتخاب‌اکثریت در اینترنت، به‌ندرت مورد‌ بررسی قرار گرفته است. آیا آگاهی از کم‌و‌کیف تصمیم‌گیریِ اکثریت افراد باعث تغییر پاسخ شرکت‌کننده‌ها می‌شود؟ چنین تغییری همراستا با پاسخ جمع است یاعکس آن است؟ روش: نمونه پژوهش شامل‌‌180 دانشجوی دانشگاه شهیدبهشتی بود که با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. اثرِ گروه از مقایسه‌ تغییرِ انتخابِ شرکت‌کننده‌ها در اجرای مجدد تکلیفِ تصمیم‌گیریِ اقتصادی بعد از آگاهی از انتخاب اکثریت پیشین بدست آمد. گرچه فرد مختار بود که پاسخش را تغییر ندهد. عدم ‌برقراری شرط توزیع نرمال تحلیل ‌داده‌ها به روش‌های ناپارامتریک را پیش روی گذاشت و از آزمون‌های خی‌دو، ویلکاکسون، uمن‌ویتنی و غیره استفاده شد. یافته‌ها: اثرگروه تصمیم‌گیری را به‌شکل معنادار تغییر داد (بیشتر درجهتِ تصمیم‌گیری غیرعُقلایی اقتصادی). به‌طور متوسط افراد در بخش همرنگی‌اجتماعی افزایشی پاسخ‌های4 مساله و برای همرنگی‌اجتماعب کاهشی 3مساله را تغییر دادند (تغییر معنادار 7مساله از 31 مساله). شرکت‌کنند‌ها درکل 23درصد از سوالات را به‌صِرف مشاهده‌‎ی یک علامت (در رایانه، بدون مشاهده یا حضور حتی‌یک نفراز جمعیتِ اثرگذار) درجهت همرنگی آنها را تغییر دادند (p<0.05). خانم‌ها گرایش شدیدتری به همرنگی نشان دادند و درکل احتمالِ همرنگ شدن در مساله‌های مربوط به ”ریسک‌گریزی“ و ”ابهام‌گریزی“ بیشتر موجود بود (p<0.05). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش همرنگیِ اجتماعی در تغییر سوگیری‌های تصمیم‌گیری اقتصادی اثرگذار و البته به شکل معناداری در افزایش آنها قوی‌تر بود. سوگیری‌های تصمیم‌گیری (در این مورداقتصادی) در سطوح گوناگونی از گروه، جمع و همسالان به اشکال گوناگون تاثیر می‌پذیرد.