بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب بالنگوی شهری و شیرازی تحت شرایط تنش خشکی برای مدیریت آبیاری

به‌منظور ارزیابی تاثیر تنش آبی بر عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه دارویی بالنگو، آزمایشی به‌صورت کرت­های خرد‌شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز گیاهان دارویی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی91-1390 اجرا شد. عامل اول، سیستم آبیاری در دو سطح 40 و 60 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک؛ عامل دوم، گونه­های بالنگو شامل lallemantia. royleana(بالنگوی شیرازی)وl. iberica (بالنگوی شهری)؛ و عامل سوم، منشا توده در دو سطح ارومیه و مشهد بود. تنش آبی سبب کاهش معنادار 07/31 درصد شاخص سطح برگ در l. iberica شد، ولی در گونه l. royleana تغییری ایجاد نکرد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک با میانگین 4/208 کیلوگرم در هکتار و بیشترین عملکرد مربوط به گونه l. iberica با میانگین 4/189 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد و عملکرد بالنگوی شهری در برابر تنش آبی، 03/28 درصد و در گونه شیرازی 11/11 درصد کاهش نشان داد. بین اکوتیپ­های گونه l. iberica ، اکوتیپ مشهد از لحاظ عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب به‌ترتیب با 76/38، 63/36 و32/37 درصد در مقایسه با اکوتیپ ارومیه بیشترین میانگین­ها را نشان داد، ولی در گونه l. royleanaتفاوت معناداری بین اکوتیپ­ها دیده نشد. همبستگی مثبت و معناداری بین کارایی مصرف آب و شاخص سطح برگ (44/0)، وزن دانه در بوته (53/0)، عملکرد دانه (98/0)، عملکرد بیولوژیک (61/0) و شاخص برداشت (91/0) دیده شد.