شبیه‌سازی انتقال نیترات اراضی شالیزاری مازندران در فصل کشت کلزا برای مدیریت منابع آب

در این تحقیق، قابلیت مدل drainmod-nبرای شبیه­سازی انتقال نیترات در اراضی شالیزاری دارای زهکش زیرزمینی در فصل کشت دوم ارزیابی شد. در طول یک فصل کشت کلزا از آذر 1390 تا اردیبهشت 1391، غلظت نیترات زهآب زهکش­های زیرزمینی و نیترات عمق­های 30 و 60 سانتی­متری خاک در مزرعه شالیزاری تجهیزشده و نوسازی‌شده دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اندازه­گیری شد. تیمارهای زهکشی عبارت بودند از: سه سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی با پوشش معدنی شامل سیستم زهکشی با عمق 9/0 متر با فاصله زهکش 30 متر (d0.9l30s)، عمق 65/0 متر با فاصله زهکش 30 متر (d0.65l30s) و عمق 65/0 متر با فاصله زهکش 15 متر (d0.65l15s) و یک سیستم زهکشی معمولی با پوشش مصنوعی با عمق 65/0 متر و فاصله 15 متر (d0.65l15f). واسنجی مدل با تغییر ضرایب نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون انجام گرفت. از آماره­های بازده مدل (ef)، درصد خطا (pe)، ضریب تبیین (r2)، جذر میانگین مربعات خطا (rmse) و میانگین انحراف (ad) برای ارزیابی کارایی مدل استفاده شد. مقادیر ef، pe، r2، rmse و ad در مرحله واسنجی به‌ترتیب برابر 71/0، 66/2، 72/0، 94/0 و 56/0 محاسبه شد. با توجه به نتایج، مدل drainmod-n در مرحله واسنجی عملکرد مناسبی در شبیه­سازی تلفات نیترات داشت، اما در اعتبارسنجی، مقادیر ef، pe، r2، rmse و ad به­ترتیب 12/0، 89/19-، 85/0، 01/1 و 93/0 محاسبه شد که بر این اساس، دقت شبیه‌سازی ضعیف بود.