افزایش بهره‌ وری آب کشاورزی تحت سناریوی بهینه ‌سازی تخصیص منابع آب با استفاده از الگوریتم (nsga-ii)

پژوهش حاضر به افزایش بهره‌ وری آب کشاورزی در حوضه تجن استان مازندران با استفاده از تخصیص بهینه می‌پردازد. در پژوهش حاضر برای یافتن تخصیص بهینه آب از منابع آبی موجود در منطقه مطالعاتی از روش بهینه سازی با الگوریتم ژنتیک با رتبه بندی نامغلوب و برای محاسبه رواناب حاصل از بارش از مدل swmm استفاده شده است. ازآنجاکه مدل تخصیص بهینه منابع آبی، چندهدفه و دارای بیش از یک پاسخ بهینه است که هیچ‌یک بر دیگری برتری نداشته و براساس شرایط مدیریتی پاسخ مناسب انتخاب می‌گردد، سه پاسخ از پاسخ‌های بهینه موجود در قالب سه سناریو انتخاب شد تا با شرایط فعلی تخصیص آب مورد مقایسه قرار گیرند. نتایج نشان داد بهینه سازی تخصیص آب، سبب افزایش بهره‌وری آب کشاورزی به میزان 76 درصد برای مرکبات،47 درصد برنج، 60 درصد دانه‌های روغنی، 59 درصد ذرت‌دانه‌ای، 64 درصد گندم، 77 درصد سبزیجات و 76 درصد پنبه برای سناریوی سوم که یک سناریوی بیابانی است، می‌گردد. هم‌چنین سود اقتصادی نیز به طور متوسط حدود 33 درصد افزایش یافته است. با توجه به نتایج، محصول گندم، سبزیجات و دانه های روغنی پس از برنج و مرکبات نسبت به سایر محصولات موجود در منطقه مطالعاتی نسبت به آب مصرفی بیش‌ترین تولید و عملکرد را دارند. مقدار سطح زیر کشت بهینه برای این محصولات به‌ترتیب برابر با 3200، 2700، 5523 هکتار به‌دست آمده است. با بهینه‌سازی تخصیص منابع آبی ضمن صرفه‌جویی چشم‌گیر در آب مصرفی، محصول تولیدی به‌ازای آب مصرفی و هم‌چنین سود اقتصادی نیز بسته به جواب انتخابی می تواند افزایش یابد.

increasing the productivity of agricultural water under the optimization scenario of water resource allocation using the algorithm (nsga-ii)

the present research deals with increasing agricultural water productivity in tajen basin of mazandaran province by using optimal allocation. in the current research, to find the most optimal allocation of water from the available water sources in the study area, the optimization method with genetic algorithm with non-superior ranking was used and swmm model was used to estimate the runoff resulting from precipitation. since the model of optimal allocation of water resources is multi-objective and has more than one optimal response, none of which is superior to the other, and the appropriate response is selected based on the management conditions, three responses were selected from the optimal responses in the form of three scenarios to be compared with the current conditions of water allocation. the results showed that the optimization of water allocation caused an increase in agricultural water productivity by 76 percent for citrus fruits, 47 percent for rice, 60 percent for oilseeds, 59 percent for corn, 65percent for wheat, 77 percent for vegetables and 76 percent for cotton for the third scenario. which is a desert scenario. also, the economic profit has increased by 33 percent on average. according to the results, wheat products, vegetables and oilseeds after rice and citrus have the highest production and yield compared to other products in the study area. the optimal cultivated area for these products is equal to 3200, 2700, 5523 hectares, respectively. by optimizing the allocation of water resources while saving significant water consumption, the production product per water consumption as well as the economic profit can be increased depending on the chosen solution.