تحلیل عدم‌قطعیت شبیه‌سازی عددی هجوم آب به تونل انتقال آب صفارود کرمان

یکی از مهم‌ترین مشکلات در پروسه حفاری تونل، هجوم آب به درون تونل است. از این‌رو، تخمین میزان هجوم آب و ‏پیش‌بینی اقدامات موردنیاز قبل از شروع حفاری بسیار اهمیت دارد. این پژوهش در نظر دارد تا یک مدل بر پایه روش عددی بدون ‏شبکه و الگوریتم ‏differential evolution adaptive metropolis (dream)‎‏ را جهت انجام‌دادن فرایند شبیه‌سازی- ‏بهینه‌سازی هجوم آب به درون تونل ارائه دهد. در طرح پیشنهادی، ارتفاع سطح آب زیرزمینی در محیط پیرامون تونل انتقال آب ‏صفارود کرمان شبیه‌سازی شد و تحلیل عدم‌قطعیت پارامترها (هدایت هیدرولیکی)، داده‌های ورودی (بارش و دبی منابع برداشت) ‏و مدل‌سازی عددی در نظر گرفته شد. نتایج تحلیل عدم‌قطعیت نشان داد که هدایت هیدرولیکی در نواحی مختلف بین 0/0002 تا ‏‏0/2 متر بر روز متغیر است. هم‌چنین، بررسی وضعیت زمین‌شناسی منطقه اثبات کرد که شرایط هیدروترمال موجب افزایش ‏نفوذپذیری شده است. علاوه بر این، مشخص شد که داده‌های ورودی با چهار درصد کم تخمینی ثبت شده‌اند. بررسی عدم‌قطعیت ‏مولفه‌های دخیل در مدل‌سازی عددی نیز نشان داد که برای حصول یک دقت مناسب، اندازه دامنه محلی و دامنه حمایتی باید ‏به‌ترتیب 0/85 و سه برابر فاصله میان‌گرهی باشند. نتایج به‌دست‌آمده از شبیه‌سازی ارتفاع سطح آب زیرزمینی با استفاده از ‏خروجی فرایند شبیه‌سازی- بهینه‌سازی نشان داد که بین مقادیر مشاهداتی و شبیه‌سازی شده دقت مناسبی وجود دارد و از این ‏منظر شاخص ‏rmse‏ حدود 2/5731 متر برآورد شد. علاوه‌بر این، مقایسه شبیه‌سازی هجوم آب نشان داد که دبی هجوم آب به ‏درون تونل در قسمت‌های شمالی و جنوبی به‌ترتیب معادل 72/43 و 45/09 لیتر بر ثانیه است.‏

uncertainty analysis of numerical simulation of groundwater inflow into safarood kerman water transfer tunnel

groundwater inflow is one of the most important problems in constructing a conveyance tunnel. increasing pressure on the tunnel wall and reducing its stability, the related issues of drainage and pumping, destructive impacts on the mechanical and geological condition of the tunnel surrounding environment, loss of life, increased costs, and advance delays are among the most important challenges that can be existed during excavation. therefore, it is crucial to evaluate the amount of water inflow and predict the required measures previously. conventional techniques for estimating the water inflow are analytical-experimental techniques whose efficiency in complex heterogeneous and anisotropic aquifers is always tainted. accordingly, this study intends to investigate the effectiveness of the meshfree (mfree) numerical method for simulating the groundwater level in the environment surrounding the safarood water transfer tunnel in kerman. also, considering the uncertainty analysis, uncertainty of parameters (hydraulic conductivity), input data, and structure of numerical modeling were addressed using differential evolution adaptive metropolis (dream) algorithm. hence, an open-source framework based on a mfree numerical method and dream algorithm was proposed for the simulation-optimization process of groundwater level prediction in the environment surrounding the tunnel, and finally, the water inflow discharge was estimated. the results of uncertainty analysis indicated that hydraulic conductivity parameters may be ranged between 0.0002 to 0.2 m/day in different homogeneous zones. also, the study of thin sections samples collected from field observation shows that hydrothermal conditions have influenced directly the alteration of rocks and minerals in some zones and likely it is the main factor in increasing permeability in these areas. the results showed that the recorded input data has a four percent underestimation. the uncertainty of the parameters involved with the structure of numerical modeling also proved that to obtain an adequate accuracy, the size of the local domain must be about 0.85, and the support domain should be considered at least three nodes to estimate the weight function. the simulation results of groundwater level fluctuations using the derived true values of parameters showed that there is a good accuracy between the observed and simulated values (the rmse index was estimated to be about 2.531 meters). in addition, the assessment of numerical simulation of groundwater inflow into tunnel indicated that inflow rate in the north and south parts is respectively 72.43 and 09.45 l/s.