تحلیل محیطی نظام مندآبخوان دشت اسفراین با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی باکلی

مصارف روزافزون آب در کنار اقلیم خشک ایران، باعث فشار روزافزون بر منابع آب زیرزمینی گشته و توجه به برنامه­ریزی استراتژیک منابع آب را ضروری ساخته است. در این پژوهش، فرایند برنامه­ریزی استراتژیک آبخوان دشت اسفراین که یکی از دشت‌های حوضه کویر مرکزی ایران است، مطالعه شده است. برای این منظور یک تحلیل swot برای دشت مذکور انجام شد و نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای آن شناسایی شد. این عوامل، با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی باکلی، به شیوه نظام مند، تحلیل شد و براساس این تحلیل، نوع استراتژی­های اولویت­دار پیشنهاد شد. در تحلیل swot، برای هر یک از گروه­های نقاط قوت و نقاط ضعف، پنج عامل و برای گروه­های فرصت‌ها و تهدیدها، هفت عامل شناسایی شد. نتایج تحلیل نظام‌مند عوامل swot نشان داد که سهم دو گروه فرصت‌ها و نقاط ضعف در عوامل دارای اولویت بالاتر، بیش‌تر از دو گروه نقاط قوت و تهدیدها بوده است، به‌طوری‌که سهم گروه فرصت‌ها، نقاط ضعف، تهدیدها و نقاط قوت در نیمه اول فهرست عوامل، به‌ترتیب 71، 60، 43 و 20 درصد عوامل این گروه­ها بوده است. بنابراین پیشنهاد می‌شود که در گزینش استراتژی­های مناسب برای آینده آب­های زیرزمینی دشت اسفراین، باید اولویت با استراتژی­های wo باشد. استراتژی­هایی که با استفاده از فرصت‌های موجود در محیط بیرونی، سعی در بهبود و رفع نقاط ضعف درون سیستم دارند.

Systematic analysis of the Environment of Esfarayen plain aquifer using Buckley Fuzzy AHP

Increasing water consumption along with the arid climate of Iran, has caused increasing pressure on groundwater resources and has made attention to strategic planning of water resources as a necessity. In this research, the strategic planning process of Esfarayen plain aquifer, which is one of the plains of the central desert basin of Iran, has been studied. For this purpose, a SWOT analysis was performed for the plain and its strengths, weaknesses, opportunities and threats were identified. These factors were systematically analyzed using Buckley Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP) and based on this analysis, the prior type of strategies were proposed. In SWOT analysis, five factors were identified for each group of strengths and weaknesses and seven factors were identified for each group of opportunities and threats. The results of systematic analysis of SWOT factors showed that the share of two groups of opportunities and weaknesses in higher priority factors was more than the two groups of strengths and threats, so that the share of opportunities, weaknesses, threats and strengths in the first half of the list of factors was 71, 60, 43 and 20 percent of the factors in these groups, respectively. Therefore, it is suggested that in selecting appropriate strategies for the future of groundwater in Esfarayen plain, priority should be given to WO strategies. Strategies that try to improve and eliminate weaknesses within the system by using the opportunities available in the external environment.