اثر سطوح مختلف تنش آبی در دو سامانه آبیاری قطره‌ای نواری سطحی و زیرسطحی بر عملکرد و بهره وری آب ذرت

سامانه‌های نوین آبیاری، از مهم‌ترین عواملی است که بر تولیدات مزرعه‌ای، مصرف آب و بهره‌وری اثر می‌گذارد اما عملکرد این سامانه‌ها نیازمند بررسی دقیق است. بدین منظور، پژوهشی با عنوان تاثیر سامانه‌های آبیاری نواری سطحی di)) و زیرسطحی (sdi) با سطوح مختلف کم‌آبیاری بر میزان عملکرد، اجزاء عملکرد و بهره‌وری آب در ذرت رقم sc 704، در قالب طرح فاکتوریل اسپلیت بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی (کرج) در تابستان 1397 انجام شد. تیمارها شامل 50، 75 و 100 درصد نیاز آبی در هرکدام از روش‌های آبیاری نواری سطحی و زیرسطحی بود. در مجموع 54 نوار آبیاری مورد آزمایش قرار گفت. بر اساس نتایج، اثر متقابل تنش و روش آبیاری در مورد طول بوته بی‌معنی و وزن بوته خشک و شاخص برداشت در سطح احتمال 1 درصد و سایر صفات در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. همچنین نتایج نشان داد که بیش‌ترین عملکرد دانه به میزان 22.33 تن بر هکتار و 22.31 تن بر هکتار به ترتیب از تیمارهای di=%100 ir و sdi=%100 ir حاصل شد که این دو تیمار، اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. کمترین عملکرد دانه از تیمار di=%50 ir به دست آمد که در مقایسه با تیمار بدون تنش در آبیاری نواری سطحی، به میزان 33 درصد افت عملکرد داشت. تیمار sdi=%50 ir دارای بیش‌ترین میزان بهره‌وری آب آبیاری (2.75 کیلوگرم بر مترمکعب) بین سایر تیمارها بود. بهره‌وری در این تیمار نسبت به تیمار بدون تنش رطوبتی در آبیاری نواری زیرسطحی به میزان 53.6 درصد افزایش داشت.

The Effect of Different Levels of Water Stress in Two Surface and Subsurface Drip Irrigation Systems on Yield and Water Productivity of Maize

Modern irrigation systems are one of the most important factors affecting crop production, water consumption and productivity, but the performance of these systems requires careful consideration. For this purpose, a study on the effect of surface and subsurface drip irrigation systems with different levels of deficit irrigation on yield, yield components, and water productivity in SC 704 maize, a factorial split design based on randomized complete block design was conducted in the field of Deputy of Soil and Water, Ministry of Agriculture (Karaj) in summer of 2018. The treatments were included %100, %75 and %50 of water requirement in each type of surface and subsurface drip irrigation. A total of 54 irrigation drips were tested. Based on the results, the interaction of stress and irrigation method for plant length was nonsignificant, and dry plant weight and harvest index were significant at 1% probability level and other traits at 5% probability level. The results also showed that the highest grain yield 22.33 ton/ha and 22.31 ton/ha, were obtained from DI=%100 IR and SDI=%100 IR treatments, respectively, which were not significantly different between these treatments. The lowest grain yield was obtained from DI=%50 IR treatment which had a 33% decrease in yield compared to nonstress treatment in surface drip irrigation. The SDI=%50 IR treatment had the highest irrigation water productivity (2.75 kg/m3) among the other treatments. The water productivity of this treatment increased by %53.6 compared to the nonstress treatment in subsurface irrigation.