انتخاب مدل بهینه نفوذ آب در خاک ( مطالعه موردی: اراضی جهاد نصر استان خوزستان)

ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻧﻔﻮذ آب ﺑﻪ ﺧﺎک از اجزای مهم چرخه هیدرولوژی و مدیریت آب در مزرعه بوده که اندازه‌گیری آن زمان‌بر و پرهزینه است. از این‌رو ﻣﺪلﻫﺎی ﻧﻔﻮذ به‌کار گرفته می‌شوند. در این پژوهش مدل‌های کوستیاکوف، کوستیاکوف - لوئیس، فیلیپ، سازمان حفاظت خاک آمریکا، اورتون و هورتون براساس آزمایش استوانه‌های دوگانه در دو مزرعه گندم و لوبیا با هدف تعیین بهترین مدل نفوذ در اراضی جهاد نصر خوزستان بررسی شدند. نتایج نشان داد متوسط سرعت نفوذ در مزرعه گندم بین 35.47 سانتی‌متر در ساعت در رطوبت 15.83 درصد در قبل از آبیاری اول تا 6.35 سانتی‌متر در ساعت در رطوبت 29.20 درصد بعد از آبیاری دوم بود. متوسط سرعت نفوذ در مزرعه لوبیا با رطوبت اولیه 16.43 درصد قبل از آبیاری اول بین 61.63 تا 13.70 سانتی‌متر در ساعت در رطوبت 23.10 درصد بعد از آبیاری دوم بود. کمترین و بیشترین میانگین ریشه مربعات خطا (rmse) مربوط به ضرایب مدل‌های نفوذ تجمعی در مزرعه گندم به‌ترتیب 1.21 و 3.14 سانتی‌متر با ضریب تبیین (r2) 0.93 و 0.95 و در مزرعه لوبیا 1.57 و 3.42 سانتی‌متر با r2، 0.90 و 0.92 از معادلات فیلیپ و هورتون حاصل شد. کمترین و بیشترین rmse مولفه سرعت نفوذ در مزرعه گندم 0.46 و 0.63 و در مزرعه لوبیا 0.90 و 1.40 سانتی‌متر بر دقیقه از معادلات فیلیپ و هورتون به‌دست آمد. رتبه‌بندی دقت مدل‌ها در مزرعه گندم و لوبیا نشان داد مدل‌های کوستیاکوف - لوئیس و هورتون در برآورد سرعت نفوذ و کوستیاکوف - لوئیس و فیلیپ در برآورد نفوذ تجمعی بیشترین دقت را دارند.