بررسی اثر استفاده از زئولیت و پلیمر بر کارایی مصرف آب و عملکرد اسفرزه (plantago ovate forsk.)

یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، کمبود آب و تنش خشکی است. از این رو، در این پژوهش گیاه دارویی اسفرزه (plantago ovate frosk.) به عنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش در منطقه بیرجند انتخاب گردید. هدف از این تحقیق افزایش بهره‌وری مصرف آب در تولید اسفرزه می باشد که به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. تیمار‌های پژوهش شامل انواع بسترهای کشت شامل پلیمر سوپر جاذب a200 در یک سطح (125 کیلوگرم در هکتار) و زئولیت در یک سطح (2.08 گرم در یک کیلوگرم خاک) و کرت شاهد بدون افزودن مواد اصلاحی خاک و 3 سطح آبیاری شامل 50، 75 و 100% نیاز آبی بودند. صفات اندازه گیری شده شامل صفات ریختی ( درصد جوانه زنی، سطح برگ، وزن ماده خشک، تعداد سنبله در بوته) صفات زیستی (وزن دانه در کرت، وزن هزاردانه و موسیلاژ) و کارایی مصرف آب دانه بودند. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی‌داری بر صفات ریختی و زیستی و کارایی مصرف آب دانه داشتند، به طوری‌که بهترین نتایج برای صفات ریختی در حالت بستر حاوی پلیمر سوپر جاذب تعداد برگ 12.75به‌دست آمد. بهترین نتایج برای صفات زیستی، در تیمار زئولیت با آبیاری کامل با وزن هزار دانه 12.89 گرم و کارآیی مصرف آب دانه با 11.76 کیلوگرم بر متر مکعب در بستر همراه زئولیت مشاهده و ثبت گردید.

Effect of Zeolite and Polymer on Water Use Efficiency and Yield of Isabgol (Plantago ovate forsk.)

One of the most important limitation factors the production of medicinal crops is water deficit and water stress in arid and semiarid regions of the world. Therefore, in this study, the medicinal crop Isabgol was selected as one of the valuable medicinal plants. The purpose of this study was to increase water use efficiency in Isabgol. Research carried out as a factorial experiment in a randomized complete block design with four replications. The treatments were A200 superabsorbent polymer at one level (125 kg ha1) and zeolite at one level (2.08 gr/ kg soil) and control plot without adding soil amendments and 3 levels of water stress including 50, 75 and 100 The percentages water requirement. The measured factors included morphological traits (germination percentage, leaf area, dry matter weight, number of spikes per plant), biological traits (seed weight per plot, 1000 seed weight and mucilage) and water use efficiency. The results showed that treatments had significant effect on morphological and biological traits and grain water use efficiency. The best results were obtained for the morphological traits in the substrate containing superabsorbent polymer at 12.75 gr. The best results were observed for biological traits of 12.89 kernel weight and WUE 11.76 kg / m3 in zeolite bed.