اثر عمق نصب لوله‌های قطره‌چکان‌دار و مقدار زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت

استفاده از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی و کابرد مواد جاذب رطوبت مانند زئولیت سبب افزایش ماندگاری آب در خاک می‌شود. به همین دلیل بر عملکرد و بهره‌وری آب گیاهان زراعی می‌تواند موثر باشد. به منظور ارزیابی مطالعه همزمان اثر عمق لوله‌های آبده و کاربرد زئولیت بر محصول ذرت، تحقیقی در دو فصل زراعی: کشت اول در اسفند 1395 تا اواسط تیر ماه 1396 (t1) و کشت دوم از اواسط تیر ماه 1396 تا اواخر آبان ماه 1396 (t2) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و به صورت بلوک‌های خرد شده نواری انجام شد. در این تحقیق دو تیمار مقدار زئولیت در سه سطح (صفر:z0، پنج: z1 و ده: z2 درصد) و کارگذاری لوله‌های قطره‌چکان‌دار در سه عمق (10: d1، 20: d2 و 30: d3 سانتی‌متر) و با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که عمق نصب لوله‌های قطره‌چکان‌دار بر زیست‌توده، درصد نیتروژن و درصد پروتئین دانه و مقدار زئولیت بر عملکرد دانه، زیست‌توده، درصد نیتروژن و درصد پروتئین دانه اثر معنی‌داری داشتند (pvalue≤0.05). اثر متقابل مقدار زئولیت و عمق نصب لوله بر شاخص سطح برگ، درصد نیتروژن دانه و درصد پروتئین دانه اثر معنی‌داری داشتند (pvalue≤0.05). بیشترین عملکرد دانه و بالاترین بهره‌وری آب در ترکیب تیماری d3z3 و بیشترین مقدار زیست‌توده در تیمارهای d2z3 و d3z3 مشاهده شد. برهمکنش کلیه تیمارها نشان داد که تیمارهای t1d3z2، t1d3z3 و t2d3z3 بیشترین عملکرد دانه و تیمارهای t1d2z3 و t2d2z3 بیشترین زیست‌توده را داشتند. بیشترین درصد پروتئین در تیمار d2z3 و بیشترین درصد نیتروژن در تیمارهای d2z3 و d3z3 به دست آمد. با جمع‌بندی نتایج، تیمار d3z3 به عنوان مناسب‌ترین تیمار از نظر عملکرد دانه، بهره‌وری آب، زیست‌توده و کیفیت دانه به دست آمد. به همین دلیل کارگذاری لوله‌های قطره‌چکان‌دار در عمق 30 سانتی‌متر و کاربرد زئولیت در مقدار 10 درصد برای کشت ذرت در شرایط استان خوزستان پیشنهاد می‌شود.