تاثیر افزودن پودر برگ رزماری به جیره خروس روی فراسنجه‌های منی و نرخ آسیب dna تحت شرایط تنش گرمایی

تاثیرپودر برگ رزماری روی فراسنجه های منی و نرخ آسیب dna تحت شرایط تنش گرمایی با استفاده از 40 قطعه خروس بومی در سن 42 هفته و وزن2300 گرمدرقالب آزمایش فاکتوریل 2×2 طرح بلوک کامل تصادفی با دو سطح درجه حرارت(طبیعی و تنش گرمایی) و دوسطح پودررزماری (بدون رزماریو 7/5 گرم پودررزماری درکیلوگرم جیره)به‌مدت هفت هفته بررسی شد.دمای سالن در شرایط طبیعی22-18و در تنش گرمایی 2±28 درجه سلسیوس تنظیم شد. بعد از دو هفته عادت‌پذیری، به‌مدت پنج هفته، هر هفته دوباراز طریق ماساژ شکمی- پشتی، از پرندگاننمونه منی گرفته شد. نمونه های منی، از نظر فراسنجه های تحرک، زنده مانی و نرخ قطعه‌قطعه‌شدن dna اسپرم ارزیابی شدند. نتایج نشان داد درجه حرارت تنش زا کاهش معنی داری روی حرکت پیش رونده (نوع a)ایجاد کرد و با افزودن پودر رزماری، زنده مانی اسپرم افزایش یافت (p<0/05). افزودن پودر رزماری دردمای طبیعی نرخ قطعه قطعه‌شدن dna را به‌طور معنی داری کاهش داد. درخروس های تحت تنش گرمایی، نرخ قطعه قطعه‌شدن dna اسپرم به‌طور بسیار معنی‌داری افزایش یافت و با مصرف پودر رزماری نرخ آسیب کاهش یافت (p˂0.01). براساس نتایج حاصل از این پژوهش، افزودن پودر گیاه رزماری به جیره خروس های مسن بومی در شرایط تنش حرارتی، می تواند برخی صفات تولید مثلی را بهبود بخشد.

the effect of addition of rosemary leaf powder in rooster diet on semen parameters and dna damage under heat stress

to investigate  the effect of rosemary powder on semen parameters and dna fragmentation under heat stress, 40 native rooster aged 42 weeksand weighted of 2300 gramswere usedin a factorial experiment in randomized complete block design with two levels of temperature (normal and heat stress) and rosemary powder (0 and 7.5 gr/kg of diet) during 7 weeks. heat stress and normal temperature was set 28±2ºc and 18-22º c,respectively.after two weeks adaptation,the semen sampleswere collected twice in a week from roosters during 5 weeks using dorso-abdominal massage method. the semen parameters including motility, viability ratio and dna fragmentation were evaluated. the results showed that heat stress significantly reduced the progressive motility of sperm (type a) and with the addition of rosemary powder, sperm viability increased (p˂0.05). addition of rosemary leaf powder at normal temperature decreased the dna fragmentation ratio (p˂0.05). in roosters under heat stress,the dna fragmentation rate of sperm increased and the damage rate decreased significantly with the feeding of rosemary powder (p˂0.01).  according to the results of this study, adding rosemary powder to the diet of native old roosters under heat stress conditions can improve some reproductive traits