تاثیر بافر شیمیایی و باکتری مگاسفرا السدنی- مخمر بر هیستومورفومتری و هیستوپاتولوژی شکمبه و کبد بره ‏های پرواری عربی تغذیه شده با جیره ‏های پرکنسانتره

تاثیر افزودنی‏های تنظیم کننده‏ ph شکمبه بر هیستومورفومتری و هیستوپاتولوژی بافت‌های شکمبهنگاری و کبد با استفاده از بیست و چهار راس بره نر عربی سه تا چهار ماهه با وزن 3/15± 23/9کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و هشت تکرار در یک دوره آزمایشی 77 روزه بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره‏ شاهد؛ جیره شاهد + بافر بی‏کربنات سدیم؛ جیره شاهد + باکتری مگاسفرا السدنی و مخمر ساکارومایسس سرویسیه (باکتریمخمر) بودند. در پایان آزمایش بره‌ها کشتار شدند و از کبد و دستگاه گوارش آنها نمونه‌ گیری شد. ضخامت کل دیواره شکمبهنگاری در بره‌های دریافت کننده‏ بافر بیشتر از گروه شاهد بود (0/05>p). ضخامت بافت پوششی شکمبهنگاری در بره‌های دریافت کننده‏ بافر و باکتری–مخمر کمتر از گروه شاهد بود (0/05>p). ضخامت پرز شکمبهنگاری در بره‌های شاهد از سایر تیمارها بیشتر بود (0/05>p). ضخامت لایه عضلانی نگاری در بره‌هایی که بافر دریافت کردند از سایر گروه‌ها بیشتر بود (0/05>p). هپاتیت پری پورتال بطور خفیف در کبد بره‌هایی که باکتریمخمر دریافت کردند، دیده ‏شد.  بر اساس نتایج این آزمایش، مصرف عوامل تنظیم کننده‏ی ph، به‌ویژه باکتریمخمر، در بره‌های تغذیه شده با مقادیر زیاد مواد متراکم از نظر هیستوپاتولوژی، آسیب‏های بافتی در شکمبه نگاری و کبد را کاهش و ساختار بافتی شکمبهنگاری را بهبود می‌بخشد.

Effect of chemical buffer and Megasphaera elsdenii-yeast on histomorphometry and histopathology of rumen and liver of Arabian fattening lambs fed with concentrated diets

The aim of this study was to investigate the effect of ruminal pHadjusting additives on histomorphometry and histopathology of rumen reticulum and liver tissues. Twentyfour Arabi male lambs with three to four months old and initial body weight of 23.9±3.15 kg were used in a completely randomized design with three treatments and eight replicates in a period of 77 days. The experimental treatments consisted of a control diet, control diet + sodium bicarbonate buffer (buffer), and control diet + Megasphaera elsdenii and Saccharomyces cerevisiae (bacterial yeast). At the end of the experiment, lambs were slaughtered and samples were taken from the liver and gastrointestinal tract for tissue studies. Rumenreticulum wall thickness in the buffer receiving lambs was greater than that of control group (p < 0.05). The thickness of the rumenreticulum epithelium in the buffer and bacterialyeast receiving lambs was less than the control group (p < 0.05). Rumenreticulum papillae thickness was higher in control than other treatments (p < 0.05). The thickness of reticulum tunica muscularis in the buffer treatment was higher than other treatments (p < 0.05). Periportal hepatitis was seen mildly in the liver of bacterial yeast receiving lambs. In according to the results of the present experiment, the use of pH regulators, especially bacterialyeast, in lambs fed with high concentrate levels, in terms of histopathology, reduce tissue damages in the rumen reticulum and liver and improve tissue structure of rumenreticulum.