اثر مقایسه‌ای جاذب‌‌های سموم بر جذب مواد معدنی کم‌مصرف در شرایط آزمایشگاهی و غلظت سرمی آن‌ها در بره‌ بلوچی

هدف از این پژوهش بررسی اثر بنتونیت، کائولن و کربن فعال بر جذب مس، آهن و منگنز به روش‌های برون‌تنی و درون‌تنی در بره بلوچی بود. در آزمایش برون‌تنی، اثر جاذب بر جذب مواد معدنی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با محلول‌های استاندارد مس، آهن و منگنز با غلظت‌های به ترتیب هفت، 20 و 30 میلی‌گرم بر لیتر، چهار سطح جاذب‌ها (بدون جاذب، 10، 20 و 40 گرم‌در‌لیتر) و phسه  5/5، 6/4و 7/5 و به مدت 60 دقیقه انکوباسیون بررسی شدند. در آزمایش درون‌تنی، اثر افزودن بنتونیت، کائولن و کربن فعال در سطوح صفر (شاهد)، 10 و 20 گرم‌در‌کیلوگرم به خوراک با استفاده از 36 راس بره‌ پرواری در سن 7-6 ماهگی، به مدت 90‌روز در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. مصرف خوراک، افزایش وزن و غلظت مس، آهن و منگنز خون و پشم در روزهای صفر، 45 و 90 آزمایش اندازه‌گیری شد. در آزمایش برون‌تنی، کربن فعال بیشترین و کائولن کمترین جذب عناصر معدنی را با افزایش جاذب و ph داشتند (p<0/05). در آزمایش درون تنی اثر تیمارها بر مصرف خوراک، وزن بدن، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک و مقدار آهن پشم و خون معنی دار نبود. مقدار مس و منگنز خون و پشم در بره های تغذیه شده با جاذب کمتر از تیمار شاهد بوئ (p<0/05). به‌طورکلی، استفاده از جاذب‌ها به‌خصوص کربن فعال در غلظت پایین باعث جذب کمتر مواد معدنی می‌شود. همچنین، از روش آزمایشگاهی می‌توان برای انتخاب جاذب‌ بدون انجام آزمایش‌های حیوانی استفاده کرد.

Comparative effect of toxin binders on in vitro trace minerals adsorption and their serum concentration in Baluchi lamb

The aim of this study was to investigate the effect of bentonite, kaolin and activated carbon on the absorption of Cu, Fe and Mn by in vitro and in vivo methods in Baluchi lambs. In vitro experiment, the binders effect on the minerals absorption was investigated in a completely randomized design with factor arrangement with standard solutions of Cu, Fe and Mn with concentrations of 7, 20 and 30 mg/l, respectively, four levels of binders (no binders, 10, 20 and 40 g/l) and three pHs 5.5, 6.4 and 7.5 and incubation for 60 min. In vivo experiment, bentonite, kaolin and activated carbon including 0, 10 and 20 g/kg DM were added to diet of 36 fattening lambs (67 months) for 90d in a completely randomized design. Feed intake, weight gain and blood and wool concentration of Cu, Fe and Mn were measured on 0, 45 and 90d. In vitro experiment, activated carbon had the highest and kaolin had the lowest mineral absorption by increasing binders levels and pH (P<0.05). In vivo experiment, the effect of treatments on feed intake, body weight, weight gain, feed conversion ratio and blood and wool concentration of Fe were not significant.The concentration of Cu and Mn in the blood and wool in lambs fed with binder were lower than control treatment (P<0.05). In general, the use of binders, especially activated carbon at low concentrations, causes less absorption of minerals. In vitro methods can be used to select binders instead of animal experiments.