ارزیابی مقایسه‌ای الگوی رشد در سویه تجاری جوجه‌‌گوشتی، جوجه‌ بومی و کبوتر پرواری پرورشی در ایران

هدف از انجام این پژوهش، مقایسه الگوی رشد در جوجه‌های گوشتی، مرغ بومی و کبوترهای پرواری پرورش یافته در شرایط کشور ایران بود. در این پژوهش، از داده‌های وزنی مخلوط پرندگان نر و ماده جوجه گوشتی سویه تجاری راس 308 (326000 قطعه)، مرغان بومی (224000 قطعه) و کبوترهای پرواری (کبوترهای ایرانی 4000 قطعه) استفاده شد. پرندگان به صورت آزاد تغذیه و در فواصل متناوب با توجه به سن، وزن کشی شدند. دقت تناسب منحنی در تمام گونه‌ها (r2 کبوتر= 0/996، r2 مرغ بومی= 0/970و r2 جوجه گوشتی=0/996) بالا بود. نسبت y+/a (وزن در نقطه عطف تقسیم بر وزن بالغ)، که شکل منحنی رشد را تعیین می‌کند، در جوجه‌های گوشتی، مرغان بومی و کبوترهای پرواری به‌ترتیب ( 0/358، 0/379 و 0/352) بود. سن در نقطه عطف (t+)، در جوجه گوشتی 36/6 روز، مرغ بومی 44/9 روز و کبوتر پرواری 10/3 روز مشاهده شد. موقعیت نقطه عطف از لحاظ سن، نشان‌دهنده رشد سریع در کبوترها و جوجه‌های گوشتی بود. پارامترهای t+ و y+ با شاخص بلوغ k در تمام پرندگان به طور مثبت ارتباط داشتند. نتایج این مطالعه، فرصتی را برای شناخت و توسعه استراتژی های پرورش طیور بومی فراهم می‌کند. تغییر شیوه‌های مدیریتی یا آرایش ژنتیکی مرغ محلی و کبوتر، تاثیر مثبتی بر رشد و بهره‌وری، و حفظ منابع بومی-ژنتیکی آنها خواهد داشت.

comparative evaluation of growth characteristics in commercial broilers, native chickens and a domestic pigeon (columba livia) raised in iran

the objective of this research was to compare the growth patterns of commercial broiler chickens, native chickens and domestic pigeon raised in iran. the growth curves and their parameters were estimated by the richards function. body weight data of mixedsex of commercial broiler chickens (n=326000), native chickens (n=244000) and pigeon (n=4000) were used. birds were fed ad libitum and weighed in alternating periods on their life. the accuracy of the curve fit was high in all species (r2 = 0.996 to 0.970). the y+/a ratios (weight at the inflection point over mature weight), which determine the shape of the growth curve, were 0.358, 0.379 and 0.352 in chickens, native birds and pigeons, respectively. the age at the inflection point confirmed the high early growth of pigeons (t+ = 10.2 d) and chickens(t+ = 36.6 d). the phenotypic correlations between the inflection parameters t+ and y+ were higher in commercial broiler chicken than native and pigeon. the inflection parameter t+ and y+ were positively associated with the maturing index k in all birds, in this way, the evolutionary aspects are discussed. in practical view, these results could be used to develop the production strategies for native chicken breed and domestic pigeon to positively affect the growth parameters, efficiency as well as conservation of local genetic resources.