میزان شیوع سندرم گاو واکل و عوامل خطر مربوط به آن در گاوهای شیری استان اصفهان

هدف از این پژوهش، بررسی شیوع و عوامل خطر سندرم واکلی در گاوهای هلشتاین استان اصفهان بر اساس اطلاعات زایش و تلقیح زایش‌های یک تا هفت، سال‌های 1372 تا 1392 از 91727 گاو مربوط به 62 گله بود. گاوهای بدون علایم بالینی مشخص، که برای آبستنی دست‌کم نیازمند سه تلقیح بودند، واکل در نظر گرفته شدند. یک مدل رگرسیون لجستیک چندمتغیره برای تعیین کمیت عوامل خطر مربوط به واکلی در نظر گرفته شد. میانگین کمترین مربعات تعداد تلقیح به ازای هرآبستنی برای گاوهای طبیعی 0.15±2.15 و برای گاوهای واکل 0.15±2.54 و میانگین‌های تصحیح نشده به‌ترتیب 2.73 و 3.28 تلقیح بود. گله، تولید شیر، فصل زایمان و فصل نخستین تلقیح، سخت‌زایی، مرده‌زایی، سقط و تعداد روز از زایمان تا اولین تلقیح، مهم‌ترین عوامل خطر برای سندرم گاو واکل بودند. متوسط شیوع واکلی 43.7 درصد و در محدوده 27.8 تا 55.2 درصد برآورد شد. سخت‌زایی و مرده‌زایی شانس ابتلا به واکلی را به‌ترتیب 39 و 11 درصد افزایش ‌داد (0.01 >p ). شانس واکل شدن گاوهای پرتولید 79 درصد بیشتر از گاوهای کم‌تولید بود (0.01 >p). شانس واکل شدن گاوهایی که در دوره پیشین واکل بودند، 28 درصد بیشتر از گاوهای غیرواکل بود. مقدار چربی شیر و طول دورۀ خشکی، اثر معنی‌داری بر واکلی گاوها نداشتند. بر اساس نتایج این تحقیق، در نظر گرفتن دست‌کم 75 روز برای نخستین تلقیح پس از زایش و اولین تلقیح پس از زایش در فصل‌های خنک‌تر، کاهش سخت‌زایی و بهبود مدیریت تولیدمثلی برای گاوهای پرتولید، می‌تواند در کاهش سندرم واکلی موثر باشد.