رابطة باید و هست

رابطه «باید» و«هست»،‌ همواره یکی از چالش ‌برانگیزترین مسائل در حوزه فلسفه اخلاق بوده و حل این مسئله، گره‌گشای بسیاری مسائل دیگر از جمله رابطة اخلاق و علم خواهد بود. هدف این نوشتار، ارائه فروض مختلف مسئله باید و هست و بررسی امکان تحقق رابطه مزبور است. تحلیل و بررسی دقیق مسئله باید و هست، به این نتیجه منتهی می‌شود که ارزش اخلاقی امری واقعی و عینی است، اما الزام اخلاقی، امری اعتباری است که برای ایجاد انگیزه در مخاطب اعتبار می‌گردد، تا با تحریک فاعل به عمل اخلاقی، غایت و هدف اخلاق- که ارزش ذاتی دارد - به دست آید. با توجه به واقعیت داشتن ارزش‌های اخلاقی، می‌توان گفت: مفهوم «ارزش» با مفهوم «هست»، ارتباط معنایی دارد و جملات ارزشی نیز بیانگر نوعی واقعیت‌اند. از سوی دیگر، ارزش‌های اخلاقی به سبب واقعی بودن، قابلیت استنتاج از هست‌های غیراخلاقی را دارند. بنابراین، میان باید و هست رابطة منطقی و استنتاجی وجود دارد و با تکیه بر هست‌های غیراخلاقی، می‌توان ارزش‌های اخلاقی را نتیجه گرفت.