تاثیر تکتونیک در شکل‌گیری مخروط افکنه‌ها و تحلیل پدوژئومورفیک آنها (مطالعه موردی: هشتگرد-کردان، استان البرز)

مخروط افکنه ها از جمله لندفرم‌های رسوبی متداولی هستند که دارای اهمیت ویژه‌ای از نظر تامین منابع آب و خاک می‌باشند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر فعالیت های تکتونیکی در شکل‌گیری مخروط افکنه‌های هشتگرد-کردان استان البرز و تحلیل پدوژئومورفیک آنها است. بدین منظور شاخص های مورفوتکتونیکی شامل شکل حوضه زهکشی، عدم تقارن حوضه زهکش، شاخص طول شیب آبراهه، سینوزیته جبهه کوهستان، نسبت عرض دره به ارتفاع و هیپسومتری محاسبه شده و فعالیت های تکتونیکی نسبی منطقه با استفاده از شاخص فعالیت زمین ساختی نسبی بررسی شده است. به منظور تحلیل تکوین سطوح ژئومورفیک مخروط افکنه ها، زمان پدوژنز و سن لایه های رسوبی تعیین شده است. تحلیل داده‌های پدوژنز وجود سه نسل مخروط افکنه در منطقه را تایید می‌کند که مخروط افکنه‌های قدیمی در کنار جبهه کوهستان و بالادست مخروط افکنه‌های جدیدتر قرار گرفته‌اند. براساس نتایج شاخص های مورفوتکتونیکی، منطقه از نظر تکتونیکی فعال است. بریدگی زیاد جبهه کوهستان، دره های عدم تقارن حوضه ها و قرارگیری حوضه در مرحله جوانی فعال بودن منطقه از نظر تکتونیکی را تایید می‌نمایند. تکتونیک با تاثیر‌گذاری بر جایگزینی، شکل و مساحت مخروط افکنه و ضخامت رسوبات آنها نقش موثری در شکل گیری و گسترش آنها داشته است. تکوین مخروط افکنه های مورد مطالعه با ویژگی های تکتونیکی منطقه مطابقت دارد به گونه‌ای فعالیت بیشتر تکتونیکی به شکل گیری چند نسل مخروط افکنه با مساحت و ضخامت بیشتر رسوبات منجر شده است