تحلیل روند جریان‌های رودخانه‌ای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل

جهت بررسی روند تغییرات هیدرولوژیکی که مشترک با تغییر اقلیم در یک منطقه می باشد، می توان بوسیله تحلیل زمانی روند دبی که کمک به درک بهتر از این تغییرات می کند، دست یافت. بنابراین توجه به پدیده تغییر اقلیم و اثرات آن بر روی پارامترهای هیدرولوژیک منطقه اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق از رویکرد آزمون های ناپارامتری (منکندال، کندال تائو، همبستگی اسپیرمن، تخمین گر سن و آزمون پتی) و آزمون های پارامتری ( همبستگی پیرسون، شیب خط رگرسیون) برای تحلیل روند سری های فصلی و سالانه در 7 ایستگاه هیدرومتری استان اردبیل طی دوره 1360 تا 1389 استفاده شد. شرایط استفاده از روش های ناپارامتری نرمال بودن سری ها و نداشتن خودهمبستگی در سری های زمانی می باشد. در این مطالعه تمام شرایط و آماده سازی داده ها از جمله بررسی همگنی، نرمال بودن و مستقل بودن داده ها بررسی شد. نتایج آزمون ها برای داده های فصلی و سالانه دبی نشان داد که آزمون های پارامتری تایید کننده نتایج آزمون های ناپارامتری می باشند (شبیه بودن نتایج آزمون های پارامتری و ناپارامتری). نتایج 7 آزمون، روند کاهشی دبی سالانه در همه ایستگاه ها در سطح اطمینان 99 درصد نشان می دهند و هم چنین در مقیاس فصلی به غیر از فصل تابستان بقیه فصل ها روند کاهشی معنی دار در سطح 1 درصد را نشان دادند. بیشترین مقدار روند کاهشی در طول سه دهه گذشته در ایستگاه مشیران با مقدار 1/6 متر مکعب بر ثانیه به ازای هر دهه بوده است. در نهایت، نتایج آزمون پتی  برای همه ایستگاه ها جهش کاهشی را در سطح 5 درصد طی دهه 1370 نشان داد.