اشتغال کشاورزی و غیر کشاورزی: چالش‌ها، فرصت‌ها و ناپایداری سکونتگاه‌های روستایی در منطقه تهران و البرز

شرایط طبیعی و قابلیت‌ها و تنگناهای  مراکز روستایی به همراه رویکرد‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گزاری نظام سیاسی در دهه‌های اخیر، اقتصاد روستایی منطقه تهران و البرز را در قلمرو وسیعی به وبژه در بخش‌های شمالی و جنوبی آن تحت تاثیر قرار داده؛ و باعث ناپایداری توسعه و سکونتگاه‌های روستایی شده است. پیامداین مساله عدم توسعه فعالیت‌های اقتصادی کشاورزی و غیرکشاورزی و کاهش فرصت‌های شغلی برای جمعیت درحال افزایش روستایی به رغم وجود ظرفیت‌های فراوان طبیعی، اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی بوده است. ازاین‌رو،  این تحقیق به منظور تبیین عوامل موثر براشتغال در زمینه گسترش فرصت‌های شغلی در 143 روستای نمونه تصادفی از 484 روستای منطقه تهران و البرز به روش توصیفی ـ تحلیلی  انجام شد. نتایج بررسی این پژوهش نشان می‌دهد، فعالیت‌های کشاورزی و دامی باعث گسترش صنایع تبدیلی و کارگاهی در روستاها نشده است. توانمندی محیط روستا و زیربناهای ‌آن تاثیر معنی‌داری بر افزایش فعالیت‌های کشاورزی و غیرکشاورزی دارد. همچنین میزان وام توزیع شده تاثیر معنی‌داری بر افزایش فعالیت‌های غیر‌کشاورزی در نقاط روستایی منطقه دارد.  به‌علاوه، عدم حمایت از بهره‌برداران خرد و دهقانی  باعث شده از توانمندی محیط روستا، توانایی و مهارت‌های فعالان و زیر بناهای محیط روستا در زمینه کشاورزی و غیر کشاورزی به شکل مطلوب استفاده نشود.