ویژگی‌های فیزیکی - شیمیایی، نسبت ایزوتوپی گوگرد و منبع سیال در ذخیره مس - طلای کالچویه، ایران مرکزی

کانسار مس طلای کالچویه، در 25 کیلومتری شرق شهرستان کوهپایه در استان اصفهان قرار دارد. این ناحیه در بخش جنوب شرقی ورقه 100000/1 کجان و در بخش میانی کمان ماگمایی ارومیه دختر واقع شده است. داده‌های دورسنجی بر اساس شناسایی دگرسانی‌ها، نشانگر چند آنومالی است که برخی با کانی‌سازی همراه است. کانی‌سازی در کالچویه در قالب دو رگه کوارتز به همراه کانی‌های سولفیدی است. رگه اصلی با امتداد n40e، دارای طول حدود 250 متر و ضخامت متغیر از 3 تا 5 متر است؛ رگه دیگر، با امتداد n20e، تا 150 متر قابل ردیابی است و ضخامت متغیر از 0.5 تا 3 متر دارد. سنگ میزبان در هر دو رگه، گدازه‌های پیروکسنآندزیتی است. کانسنگ به طور عمده شامل کوارتز توده ای، همراه با گالن، اسفالریت، پیریت و کالکوپیریت است. در بخش‌های سطحی، کانسنگ با حضور اکسیدها و هیدروکسید های آهن، کربنات‌های آبدار مس، کانیهای اکسیدی سرب و روی و همین طور کوولیت و کالکوسیت مشخص می‌شود. طلا در نمونه‌های میکروسکوپی مشاهده نشد، اما آنالیز نمونه‌های معرف، تا 2 گرم در تن طلا نشان داده است. سنگ میزبان تحت تاثیر دگرسانی‌های سیلیسی و پروپیلیتی قرار گرفته است. دگرسانی پروپیلیتی در بیشتر سنگ‌های آتشفشانی و آذرآواری محل دیده می‌شود و ارتباط زایشی با کانی سازی ندارد. دگرسانی سیلیسی تا فاصله چندمتر در کمرسنگ ها گسترش دارد و با رگچه‌های کوارتز و همین‌طور جانشینی بخشی تا کامل سنگ میزیان توسط کوارتز معرفی میشود. این دگرسانی، همبستگی مکانی و زایشی با کانی‌سازی دارد. دادههای میکروترمومتری از کوارتز رگه اصلی و یک نمونه از محدوده خاک نسوز، نشانگر وجود سیالی با شوری پایین (0.0 تا 2.8 درصد وزنی معادل نمک طعام) است. دمای همگن شدن، بین oc175325، با میانگین oc 252 می‌باشد. شواهد پدیده جوشش، مانند همزیستی میانبارهای غنی از مایع و غنی از بخار مشاهده نشد. شواهد کانی شناسی و بافتی جوشش، مانند کلسیت تیغه‌ای، رگچه‌های کالسدونی و برش گرمابی، در تراز کنونی دیده نمی‌شود. ترکیب ایزوتوپی گوگرد در سه نمونه گالن از بخش‌های مختلف رگه اصلی، بین 1.7 تا ‰2.4 است. با توجه به دمای تشکیل کانسنگ، و با استفاده از معادله لی و لیو (2006)، میزان δ34s سیال h2s در تعادل با گالن، برابر با 0.4+ پرمیل محاسبه شده است که می‌تواند نشانگر منبع ماگمایی باشد. سیال گرمابی ممکن است به طور مستقیم از یک منبع ماگمایی برخاسته باشد، یا آنکه گوگرد و فلزات از شستشوی سنگ‌های آذرین تامین شده باشند. با توجه به ویژگیهای فیزیکی-شیمیایی سیال و کانی‌شناسی کانسنگ و دگرسانی، ذخیره کالچویه در ردیف ذخایر اپی ترمال فلزات پایه و گرانبها است و ویژگی‌های ذخایر نوع سولفیدی شدن پایین را دارد. در بیشتر این گونه ذخایر، منبع چیره سیال گرمابی، آب زیرزمینی است و فلزات از برهم کنش سیال-سنگ تامین شده‌اند.