تاثیر نوسانات ماهانه دمای آب دریای مدیترانه بر نوسان ماهانه بارش‌های شمال‌غرب ایران

تاثیر دمای سطح آب دریا (sst) بر مقدار بارش محدود به ساحل نبوده و نواحی دور از دریا را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. تشخیص همبستگی بین sst و بارش نقش موثری در پیش بینی خشکسالی و ترسالی مناطقی که تحت تاثیر نوسانات دمای آب قرار می گیرند خواهد داشت. در پژوهش حاضر به منظور شناخت بهتر از شرایط بارشی، ارتباط نوسان ماهانه sst مدیترانه با بارش شمال غرب ایران بررسی می گردد. پس از مشخص کردن دوره های سرد و گرم دمای ماهانه سطح آب دریای مدیترانه نسبت به دمای میانگین آن در دوره آماری (2014-1982)، میزان همبستگی بین sst و بارش در سطح منطقه محاسبه گردید. نتایج نشان داد تاثیر sst بر نوسان بارش منطقه از نظر زمانی و مکانی متفاوت است و بارش ماه های مارس، اوریل و می بیشترین همبستگی (در سطح اطمینان 95 و 99 درصد) را با دمای آب دارد. گرم بودن sst در تمام سطح دریای مدیترانه در ماه سپتامبر با کاهش بارش در ماه نوامبر و سرد بودن sst غرب دریا در ماه نوامبر و دسامبر با کاهش بارش این دو ماه همبستگی نشان داد. بین سرد بودن sst غرب دریا در فوریه و کاهش بارش ماه آوریل، هم چنین سرد بودن sst شرق دریا در ماه مارس و کاهش بارش ماه مارس و ماه می ارتباط معنی داری وجود دارد. هم چنین ارتباط معنی داری (در سطح اطمینان 95 تا 99 درصد) بین گرم بودن sst تمام دریا و افزایش بارش ماه آوریل در منطقه شمال غرب مشاهده شد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد هرچند براساس رابطه همبستگی بین sst و بارش، شناخت کلی از شرایط بارش امکان پذیر می باشد، معذالک بررسی شرایط سینوپتیک-ترمودینامیکی جو چگونگی این ارتباط را توجیه خواهد کرد.