پهنه‌بندی آگروکلیمایی کشت مرکبات در استان خوزستان با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) در محیط gis

هدف از این پژوهش پهنه بندی نواحی اقلیمی مستعد کشت مرکبات در استان خوزستان است. به این منظور پارامترهای محیطی در قالب یک ساختار سلسله مراتبی چهار سطحی (اهداف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها)، پایگاه لایه های اطلاعات اقلیمی (بارش، دما، رطوبت نسبی، باد و ساعات آفتابی روزانه) در بازه زمانی 20 ساله (1991-2010) تهیه شد. پس از شناسایی گزینه های مرجع و همچنین تعیین رتبه آنها، ضمن در نظر گرفتن همزمان کلیه معیارهای تصمیم گیری، ضریب اهمیت (وزن) معیارها و زیر معیارها بر اساس روش استاندارد شده مقایسه زوجی محاسبه گردید. آنگاه بر اساس مدل (ahp) به تخصیص ارزش و تلفیق نقشه‌های حاصله در محیط gis پرداخته شد و در نهایت بر اساس اعمال وزن نهایی هر یک از زیر معیارهای محیطی و اقلیمی موثر در کشت، نقشه پهنه بندی نواحی مستعد کشت مرکبات استان تهیه گردید. نتایج نشان داد که روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به دلیل سادگی، انعطاف پذیری و به کارگیری همزمان معیارهای کیفی و کمی، با کاربرد مطلوب در برنامه ریزی اقلیمی محیطی، توانایی آشکارسازی و تفکیک مناطق مستعد کشت مرکبات در خوزستان را دارد. بر اساس این پژوهش، نقشه پهنه بندی آگروکلیمای کشت مرکبات خوزستان در 4 کلاس اهمیت (ضعیف، متوسط، خوب و عالی) طبقه بندی می شود. مناطق شمالی و شرقی استان از شرایط خوب تا عالی جهت کشت مرکبات برخوردار است و مناطق محدودیت دار استان با پتانسیل ضعیف، بخش های جنوبی، مرکزی و غربی را در بر می گیرند.