بررسی رخساره‌های رسوبی و پارامترهای ژئوشیمیایی سازند آسماری (الیگوسن - میوسن) در میدان نفتی شادگان، فروافتادگی دزفول، جنوب غرب ایران

در این پژوهش، محیط رسوبی و مطالعات ژئوشیمیایی سازند آسماری با ضخامت 363.9 متر در چاه شماره 11 از میدان نفتی شادگان در فروافتادگی دزفول، حوضه زاگرس بررسی شد. سازند آسماری در میدان نفتی شادگان عمدتا از سنگ آهک و دولوستون های متخلخل در تناوب با ماسه سنگ ها و شیل ها تشکیل شده است. در چاه شماره 11، سازند آسماری با سن الیگوسن (شاتین) و میوسن زیرین (آکی تانین بوردیگالین) با ناپیوستگی هم شیب رسوبات مارلی و شیلی سازند پابده را می پوشاند و توسط رسوبات تبخیری سازند گچساران پوشیده می شود. در این توالی 26 ریزرخساره کربناته تبخیری شناسایی گردید که در چهار محیط اصلی رمپ داخلی، رمپ میانی، رمپ بیرونی و حوضه نهشته شده اند. محیط رسوبی سازند آسماری یک رمپ هموکلینال معرفی شده است. مطالعات ژئوشیمیایی و پتروگرافی کربنات های سازند آسماری نشان می دهد که آراگونیت، ترکیب کانی شناسی اولیه این سازند بوده است. دامنه تغییرات ایزوتوپ اکسیژن در سنگ آهک های آسماری بین ‰pdb 0.85 تا ‰pdb 8.96 (میانگین‰pdb 2.99 ) و مقادیر ایزوتوپ کربن بین‰pdb 5.86 تا‰pdb 1.56 (میانگین‰pdb 0.74 ) متغیر است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که ترکیب ایزوتوپی سنگ آهک های سازند آسماری نسبتا اولیه بوده و عمدتا در تعادل ایزتوپی با آب دریای پالئوژن نئوژن بوده است. اگرچه برخی از نمونه ها توسط فرآیندهای دیاژنتیکی در طول تدفین در سیستم دیاژنتیکی نیمه بسته تا بسته بعدی تحت تاثیر قرار گرفته اند. مقادیر نسبتاً بالای sr/mn نیز حاکی از سیستم دیاژنتیکی بسته تا نیمه بسته (closed to semi closed diagenetic system) با نسبت پایین تبادل آب به سنگ (water/rock interaction) برای کربنات‌های سازند آسماری است. سبک ترین ایزوتوپ اکسیژن (‰8.96 ) دمایی معادل 68.8 درجه سانتی گراد را نشان می دهد که بدیهی است باید دمای محیط دیاژنز تدفینی باشد و سنگین ترین میزان ایزوتوپ اکسیژن (‰0.85 )، حداقل دمای رسوبگذاری معادل 23 درجه سانتی گراد را نشان می دهد.

investigation of sedimentary facies and geochemical parameters of the asmari formation (oligocene miocene) in the shadegan oil field, dezful embayment, sw iran

introductioncarbonates of the asmari formation form the youngest reservoir rock of the zagros basin (ghazban, 2007). various studies have shown that sedimentary geochemistry can be used to evaluate palaeotemperature and palaeoclimate by reconstructing the chemical and isotopic content of the ancient seawater and/or diagenetic fluids (winefield et al, 1996; adabi, 2004; adabi and mehmandosti 2008; crowe et al, 2013; swart, 2015; fallah bagtash et al, 2020; omidpour et al, 2021). the present study is based on a combination of different data such as core analysis, thin section petrography, trace element and stable isotope analysis of asmari carbonates to recognize the original carbonate mineralogy and diagenetic environment. materials and methodsin this study, 524 thin sections prepared from core samples of well 11 were used to achieve the desired goals. all thin sections were stained with potassium ferricyanide and alizarin red s to dolomite and calcite minerals identification (dickson, 1965). the nomenclature for carbonate rocks used in this work is a combination of the terminology introduced by dunham (1962) and embry and klovan (1971), which is based on textural aspects. facies analysis and interpretation of the depositional environment was performed using by burchette and wright (1992) and flügel (2010) schemes. based on the detailed petrographic results, forty five limestones and thirty two dolomites from well 11 were carefully selected for trace elemental analysis. elemental analysis carried out using atomic absorption spectrometry (aas) in the geochemistry laboratory in the ferdowsi university of mashhad for the major and trace element determinations. forty five powdered of the limestone samples, that were previously used for the major and trace elements, were analyzed with a vg stra series ii for oxygen and carbon isotopes at the g.g. hatch stable isotope laboratory, university of ottawa.results and discussion the detailed thin sections analysis of the carbonate samples resulted in the distinction of 26 microfacies types in a subsurface section of the shadegan oil field along that have been deposited along a homoclinal ramp type platform and is divisible into an inner ramp, mid ramp, outer ramp and basinal settings.the bulk rock oxygen and carbon isotopic analyses of the asmari limestones are compared with similar analyses of the asmari formation in the dezful embayment (aqrawi et al, 2006) and of other palaeogene neogene carbonates (veizer et al, 1999). it can be deduced from figure 10 that the δ18o and δ13c values correlate well with those found by aqrawi et al. (2006) for the asmari formation, but show slightly lower δ18o and δ13c values than those mentioned by veizer et al. (1999) for the palaeogene neogene carbonates. the geochemical and isotopic data allow, in combination with the petrographic data obtained from thin section analysis, recognition of the primary aragonite mineralogy and the evolution of the rock fabric, as well as a reconstruction of the diagenetic evolution, temperature, the nature of the percolating fluids, and the water/rock ratio or diagenetic system.  the input of the δ18o enriched samples ( 0.85‰) within the anderson and arthur (1983) formula gives a syn sedimentary temperature of only 23 °c. based on textural and geochemical features four types of dolomite (d1 to d4) were identified in the sedimentary succession of the asmari formation. d3 (with high values of iron and manganese) is more affected by diagenetic alteration than the d1. due to oxidizing conditions, iron and manganese values in d1 (near surface) are lower than the burial dolomites (d3), which formed under a more reducing state at the greater depth of burial (tucker and wright 1990; hou et al, 2016).