بررسی توان هیدروکربن‌زایی و ارتباط پرتو اورانیوم با محتوای کربن‌آلی در سازندگورپی، برش‌های سیاه‌کوه دهلران و کوه‌گورپی – زاگرس

در این تحقیق سازندگورپی با سن کامپانین تا دانین، در برش یال‌جنوبی ‌سیاه‌کوه دهلران و یال‌‌شمالی کوه‌گورپی بررسی شده است. هدف از این پژوهش بررسی توان هیدروکربن‌زایی و میزان بلوغ حرارتی سازندگورپی براساس پارامترهای حاصل از پیرولیز راک اول به همراه استفاده از داده‌های گامای سطحی، جهت بررسی نسبت اورانیوم به کربن‌آلی (u / toc) می‌باشد. ضخامت سازندگورپی در برش سیاه‌کوه 122 متر و در برش کوه‌گورپی 305 متر است. براساس نتایج به دست آمده از پیرولیز راک اول (34 نمونه برداشت شده) از سازندگورپی، این سازند از دیدگاه توان هیدروکربن‌زایی در برش سیاه‌کوه، در محدوده ضعیف و در برش کوه‌گورپی در محدوده ضعیف تا متوسط قرار می‌گیرد. مواد آلی موجود در نمونه‌های سازندگورپی در برش سیاه‌کوه از نوع iii و ii/iii و مواد آلی موجود در برش کوه‌گورپی غالبا از نوع ii/iii و iii می‌باشند. مواد آلی موجود در این نمونه‌ها برجا بوده و براساس میزان بلوغ حرارتی نمونه‌های مورد مطالعه، سازند‌گورپی در برش‌های سیاه‌کوه و کوه‌گورپی بالغ و مربوط به پنجره نفت‌زایی و مرحله اصلی تولید هیدروکربن می‌باشد. همچنین بر اساس داده‌های اورانیوم برداشت شده توسط دستگاه پرتونگار گامای سطحی در مقایسه با نتایج کربن‌آلی، مشخص شد که در برش سیاه‌کوه، با افزایش اورانیوم میزان کربن‌آلی کاهش می‌یابد. این رابطه معکوس می‌تواند بر اثر ارتباط اورانیم با حضور ترکیبات فسفاتی و گاها گلوکونیت (نه حضور آن در کربن آلی) بوده باشد. در برش‌ کوه‌گورپی رابطه مستقیم بین تمرکز ماده آلی و مقدار اورانیوم مشاهده شد، فراوانی اورانیوم اغلب توسط کربن آلی کنترل شده است.

Investigation of hydrocarbon generation potential and the relationship between uranium and organic carbon content in Gurpi Formation, Siah-Kuh of Dehluran and Kuh-e-Gurpi sections –Zagros

Extended AbstractIntroductionUnlike similar sedimentary conditions in the Lower Cretaceous, the Upper Cretaceous sediments of Iran do not have the same facies features. Therefore, in this study, we try to study the sedimentary environment and microfacies. By using data and geochemical methods of Upper Cretaceous sediments, valuable information about the environment and conditions of formation and primary mineralogy of Upper Cretaceous sediments of Dombakkuh are achieved.Materials and MethodsIn Dombakkuh section, sampling has been done based on lithological and facies changes in the perpendicular direction towards the layers and at distances of less than 0.5 m to more than 2.5 m. These sections were stained with red alizarin solution and potassium ferrocyanide to distinguish calcite mineralogy from dolomite as well as iron content and the amount of iron in it by Dickson method (Dickson, 1965). The classification and naming of rocks is based on Dunham’s method (Dunham, 1962). In sample naming, an attempt has been made to include all major allocations in sample naming in order of frequency. The percentage of abundance was obtained by comparing with Baccelle and Bosellini (1965) comparison tables. The known facies have been compared with the Flugel (2010) facies belt. In presenting the sedimentary model, the terms used in Burchett and Wright (1992) have been used.Results and DiscussionPetrographic studies of this sections revealed 11 microfacies, with 2 microfacies from tidal flat, 1 microfacies from lagoon, 1 microfacies from shoal and 7 microfacies from open marine. All of them belonged to carbonate ramp and are mentioned hereforth: 1. Dolomicrites – Dolomicrosparaite 2. Intraclast Grainstone3.Bioclact Wackestone4. Bioclast Pelloidal Grainston 5. Oligosteginids Packstone6.Nezzazatinella, Dictyoconella WackestonePackston 7. Lenticulina/Marginotruncana/ Oligosteginids WackestonePackstone 8. Heterohelix /Globotruncana/Macroglobigerielloides Wackestone 9. Oligosteginids/ Macroglobigerielloides / Heterohelix Packstone 10. Heterohelix /Globotruncana/Marginotruncana packstone 11. Globotruncana/ Heterohelix  /Macroglobigerielloides Wackestonepackstone. The characteristics of these deposits indicate that the sedimentary environment was a ramp (hemocline). The absence of calcite turbidite deposits, fall structures, and large reef and oncoid and piezoidal dams confirm the carbonate ramp environment. The results of elemental analysis and plotting of these values against each other indicate that the Upper Cretaceous sediment limestones had primary aragonite mineralogy. The plotting of Mn values against Sr / Ca indicates a semiclosed to open diagenetic environment with a high water/rock ratio.ConclusionAccording to the studies carried out in the Dombakkuh region, the Upper Cretaceous sediments (CenomanianCampanian) have a thickness of 327.7 m, the lower boundary of which is the Tizkuh Formation and is of a steep type, and its upper boundary is a fault which cuts through. Cenomanian sediments, which are 54.26 m thick, start with a progressive conglomerate, and then thoronine sediments, which are 22.85 m thick, first with thicklayered limestone and then with chert limestone, and then with Oligosthenic limestones change the facies and settle on it. Kenyasin sediments with a thickness of 19.85 m with a combination of oligoesterated limestones followed by Santonin sediments with a thickness of 182.80 m and then Campanian sediments with a thickness of 48.5 m form the Upper Cretaceous stratigraphic sequence. . In these sediments, 11 microfacies were identified, which include tidal zone with 2 microlosses, lagoon with 1 microloss, a dam with 1 microloss and open sea with 7 microlosses. The characteristics of these deposits indicate that the sedimentary environment was a ramp (hemocline). The absence of calcite turbidite deposits, fall structures, and large reef and oncoid and piezoidal dams confirm the carbonate ramp environment. The results of elemental analysis and mapping of these values together indicate that the Upper Cretaceous sediments in this section have an aragonite primary compound, which is placed in a semiclosed to semiopen diagenetic region with a high proportion of water to rock (W/R).