پایش ویژگی خشک‌سالی‌های هواشناسی-آب‌شناسی در منطقه هشتگرد و بررسی نقش خشک‌سالی هواشناسی بر تراز آب زیرزمینی

خشک‌سالی، پدیده مخرب طبیعی است که طی سال‌های اخیر به‌ دلیل کاهش نزولات جوی، در اکثر مناطق ایران رخ داده است. منطقه هشتگرد، به‌ سبب نرخ روزافزون رشد جمعیت و صنایع، با کمبود منابع آب مواجه است که می‎تواند به ‌سبب کاهش تغذیه و یا افزایش برداشت‌ها باشد. در این تحقیق، با استفاده از شاخص خشک‌سالی استاندارد شده سطح آب زیرزمینی (sgli) و شاخص اکتشاف خشک‌سالی (rdi)، وضعیت خشک‌سالی‌ها در دشت هشتگرد تحلیل گردید. سپس به‌منظور بررسی تاثیر خشک‌سالی هیدرولوژیکی بر منابع آب زیرزمینی، رابطه تراز ایستابی با شاخصِ rdi (در ایستگاه سینوپتیک قزوین) تحلیل شد. نتایج نشان داد که برای اکثر چاه‌های مورد مطالعه، همبستگی بین دو عامل فوق (در سطح احتمال 95 درصد) بسیار بالا نیست و عوامل دیگری بر میزان تراز ایستابی تاثیرگذار هستند. رابطه وایازی خطی مابین تراز متوسط سطح ایستایی و rdi بیانگر آن است که درصدی از واریانس تراز متوسط سطح ایستابی (47 درصد)، تحت تاثیر خشک‌سالی می‌باشد. بخش بزرگ‌تری از این واریانس (53 درصد) متاثر از سایر عوامل (به‌ویژه بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی) بوده که نمونه آن در چاه نمک آلان مشاهده شد. بنابراین نتیجه شد که پایین بودن مقدار همبستگی بین شاخص‌های نامبرده در برخی از چاه‌ها، می‌تواند موید این موضوع باشد که وضعیت خشک‌سالی منابع زیرزمینی در این محدوده از دشت، فقط متاثر از خشک‌سالی هواشناسی نیست و می‌توان اثرات این عوامل را نیز مورد بررسی قرار داد. مهم‌ترین این عوامل برداشت‌ها از منابع آب زیرزمینی و ساختار زمین‌شناسی مسیر تغذیه تا محل قرارگیری چاه مورد مطالعه می‌باشد.