شواهد کانی‌سازی مس نوع مانتو در منطقه آسمانو (شمال‌شرق شاهرود)، بر اساس ویژگی‌های کانی‌شناسی، دگرسانی و میانبارهای سیال

محدوده معدنی آسمانو در 85 کیلومتری شمال شرق شهرستان شاهرود واقع شده و از نظر زمین شناسی در زون سبزوار و ناحیه معدنی ترود عباس آباد قرار می گیرد. سنگ های میزبان کانی سازی شامل پیروکسن آندزیت، بازالت، تراکی آندزیت بازالت و تراکی بازالت ائوسن هستند که ماهیت آلکالن داشته و از دیدگاه زمین ساختی در موقعیت کمان حاشیه فعال قاره ای قرار می گیرند. واحدهای آتشفشانی موجود در منطقه، سه نوع دگرسانی در مقیاس ناحیه ای و محلی را متحمل شده اند. دگرسانی زئولیتی کربناتی، به صورت ناحیه ای بخش وسیعی از سنگ های منطقه را تحت تاثیر قرار داده است و دگرسانی های کلریتی و هماتیتی محلی بوده و با مناطق کانه زایی مرتبط می باشند. کانه زایی به صورت رگه ای و چینه کران تشکیل شده و دارای بافت پراکنده، داربستی، رگه رگچه ای و پرکننده فضای خالی است. کالکوسیت کانی اصلی مس می باشد؛ که با مقادیری مگنتیت، بورنیت، هماتیت، کالکوپیریت و پیریت و کانی های ثانویه مانند مالاکیت، کوولیت، کوپریت، گوتیت و دیژنیت همراه می باشند. زئولیت، کلسیت، کوارتز و کلریت کانی های غیرفلزی هستند. مطالعات میانبارهای سیال بر روی کانی های کلسیت و کوارتز مربوط به مرحله اصلی کانی سازی، دمای همگن شدگی را برای کلسیت 79 تا 350 و  برای کوارتز 160 تا 250 درجه سانتیگراد نشان می دهد. دامنه تغییرات شوری برای کانی کلسیت 2.3 تا 22 و برای کوارتز 6.1 تا 11.3 درصد وزنی نمک طعام می باشد. نتایح حاصل از مطالعات میانبارهای سیال نشان می دهد، فرایند جوشش و اختلاط دو عامل مهم در تشکیل کانه زایی می باشند. مطالعات ژئوفیزیک با استفاده از دو متد مقاومت ویژه (rs) و پلاریزاسیون القایی (ip) مقادیر بالایی از (iprs) را در عمق 5  تا 40 متری نشان داده است. با توجه به ویژگی های زمین شناسی، کانی شناسی، بافت و ساخت کانسنگ و داده های حاصل از میانبارهای سیال، کانی سازی آسمانو قابل مقایسه با ذخایر مس نوع مانتو می باشد.