بررسی رابطه شکل‌های مختلف پتاسیم و کانی‌‌های رس خاک در فیزیوگرافی‌های مختلف منطقه اسکان عشایر نورآباد ممسنی، استان فارس

این مطالعه به‌منظور تعیین شکل‌های مختلف پتاسیم و ارتباط آن با خصوصیات شیمیایی و کانی‌شناسی خاک‌های منطقه اسکان عشایر شهرستان نورآباد ممسنی استان فارس در فیزیوگرافی‌های مختلف انجام شد. برای انجام این مطالعه، پس از تهیه نقشه اولیه خاک و مطالعات صحرایی، چهار خاکرخ به‌عنوان خاکرخ‌های شاهد انتخاب شدند. برخی از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، شکل‌های مختلف پتاسیم (محلول، kso، تبادلی، kex، غیرتبادلی، knex و کل kt)، نوع و مقدار نسبی کانی‌های رسی در این خاک‌ها تعیین شدند. نتایج نشان داد خاک‌های واقع در واحدهای فیزیوگرافی تپه و مخروط افکنه آبرفتی- واریزه‌ای در راسته انتی‌سولز و در دشت دامنه‌ای در راسته‌های اینسپتی‌سولز و مالی‌سولز قرار دارند. نتایج کانی‌شناسی رس نشان داد، کانی‌های غالب واحد فیزیوگرافی تپه شامل ایلیت، کلریت، اسمکتیت و کوارتز، کانی‌های غالب واحد فیزیوگرافی مخروط افکنه آبرفتی- واریزه‌ای شامل ایلیت، کلریت، اسمکتیت و کایولینیت و کانی‌های غالب واحد فیزیوگرافی دشت دامنه‌ای شامل اسمکتیت، ایلیت، کلریت، کایولینیت و ورمی‌کولیت بودند. راسته مالی‌سولز واقع بردشت دامنه‌ای با داشتن رس زیاد، ظرفیت تبادل کاتیونی بالا و مقدار اسمکتیت غالب دارای مقدار پتاسیم ساختمانی و کل بیش‌تری نسبت به سایر راسته‌ها بود. راسته انتی‌سولز واقع بر مخروط افکنه آبرفتی- واریزه‌ای با داشتن مقدار نسبی بیش‌تر ایلیت و کلریت، پتاسیم تبادلی و غیرتبادلی بیش‌تری نسبت به سایر راسته‌ها داشت. همچنین راسته انتی‌سولز واقع بر تپه دارای بیش‌ترین مقدار پتاسیم محلول نسبت به سایر راسته‌ها و راسته اینسپتی‌سولز واقع بر دشت دامنه‌ای دارای کم‌ترین مقدار شکل‌های پتاسیم با داشتن مقدار آهک (بیش‌تر از 55 درصد) و مقدار رس (کم‌تر از 25 درصد) در بین راسته‌ها بود.