بررسی و برآورد میزان تحویل و انتقال رسوب به آبراهه‌ها و رودخانه‌ها توسط جاده‌های جنگلی دارابکلا

در این پژوهش، با در نظر گرفتن اهمیت موضوع فرسایش و تولید رسوب در جاده‌های جنگلی، که کم‌تر مورد توجه پژوهشگران به‌ویژه در ایران بوده، به بررسی و برآورد تحویل و انتقال رسوب به آبراهه‌ها و رودخانه‌ها توسط جاده‌های جنگلی حوزه آبخیز جنگلی دارابکلا با استفاده از مدل warsem، پرداخته شد. به این منظور، برداشت میدانی و اندازه‌گیری مستقیم عوامل ورودی مدل در 63 قطعه مختلف در مسیری به طول 12 کیلومتر از جاده‌های جنگلی منطقه مورد مطالعه انجام پذیرفت. سپس به‌منظور بررسی و ارزیابی نتایج مدل مورد استفاده، به‌صورت مستقیم میزان رسوب‌دهی در بخش‌های مختلف جاده‌های نام‌برده با استفاده از شبیه‌ساز باران اندازه‌گیری گردید. همچنین، برای ارزیابی نتایج از آزمون t جفتی، ضریب ناش- ساتکلایف، bias و rmse استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان تحویل رسوب به آبراهه‌ها از سطح این جاده‌ها طبق مدل warsem، 328 تن در سال و طبق شبیه‌ساز باران 174 تن در سال و میزان رسوب‌دهی جاده‌های مورد مطالعه براساس برآورد مدل و اندازه‌گیری واقعی به‌ترتیب 9/9 و 1/4 کیلوگرم در مترمربع در سال به‌دست آمد. نتایج روش‌های آماری ناش- ساتکلایف، bias و rmse برای مدل نام‌برده نیز به‌ترتیب 3/0، 2/0 و 5/4 بوده و اختلاف معنی‌داری در سطح 95 درصد بین داده‌های مشاهده‌ای و برآوردی مشاهده نگردید. بنابراین مدل نام‌برده دقت و کارایی مناسب برای برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب از سطح جاده‌های جنگلی دارابکلا و آبخیزهای جنگلی با شرایط مشابه را دارا می‌باشد. همچنین، پس از بررسی مقدار رسوب مشاهده‌ای در خروجی حوزه مشخص گردید که با توجه به نتایج مدل warsem و اندازه‌گیری مستقیم به‌ترتیب 16 و 9 درصد رسوب تولیدی و انتقال‌یافته در حوزه، از سطح جاده‌های جنگلی مورد مطالعه تولید شده است.