بررسی وضعیت کلنیزاسیون میکوریزایی دانهال‌های پسته (Pistacia vera) استان کرمان و مقایسه برخی جدایه‌ها از طریق کشت گلخانه‌ای

در این بررسی وضعیت میکوریزایی دانهال‌های پسته مناطق عمده تولید نهال استان کرمان با توجه به منطقه و برخی خصوصیات خاک و همچنین پتانسیل همزیستی جدایه‌های سورگوم، شبدر و پیاز با دانهال‌های پسته مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور در مجموع 72 نمونه از نهالستان‌های پسته و 67 نمونه از مزارع سورگوم، شبدر و پیاز استان تهیه و درصد کلنیزاسیون میکوریزی ریشه‌ها بعد از رنگ‌بری با هیدروکسید پتاسیم و رنگ‌آمیزی با تریفان‌بلو تعیین گردید. همچنین ابتدا ph و ec همه نمونه‌های خاک و سپس بافت نمونه‌های با درصد کلنیزاسیون متفاوت نیز تعیین شد. نتایج نشان داد همه نمونه‌ها دارای همزیستی میکوریزی می‌باشند و درصد کلنیزاسیون آن‌ها از حداقل 33 تا حداکثر 97 درصد متغیر است. درصد کلنیزاسیون نمونه‌های پسته‌ ماهان، کرمان و بردسیر دارای فراوانی بیش‌تری در بازه 100-75 و نمونه‌های زرند در بازه 50-25 درصد بود. همچنین بیش‌ترین درصد کلنیزاسیون پیاز و شبدر در بازه 100-75 و سورگوم در بازه 75-50 بود. بین ph، بافت و ec خاک نمونه‌های پسته و درصد کلنیزاسیون همبستگی معنی‌داری وجود داشت به‌‌طوری‌‌که درصد کلنیزاسیون در شوری بیش از 4 دسی‌زیمنس بر متر کاهش یافت. تلقیح دانهال‌های پسته با مجموع 20 جدایه از گیاهان پسته، سورگوم، پیاز و شبدر که درصد کلنیزاسیون بالایی آزمایش گلخانه‌ای داشتند، نشان داد که همه جدایه‌ها بعد از 2 ماه دارای قدرت ایجاد همزیستی با ریشه پسته بودند و درصد کلنیزاسیون از حداقل 63 تا حداکثر 88 درصد متغیر بود. تاثیر تلقیح جدایه‌ها بر بیش‌تر صفات رویشی دانهال نسبت به شاهد بدون تلقیح نیز معنی‌دار شد.