بررسی خصوصیات ژنتیکی و میکرومورفولوژیکی تعدادی از خاک‌های شور- سدیمی غرب دریاچه ارومیه

میکرومورفولوژی شاخه‌ای از علم خاکشناسی است که به تشریح، تفسیر و تا حد زیادی اندازه‌گیری اجزا، عوارض و میکروفابریک خاک‌ها در بعد میکروسکوپی می‌پردازد. اهمیت مطالعات میکرومورفولوژی در این است که، این مطالعات در شکل طبیعی و دست‌نخورده خاک صورت می‌گیرد و به این ترتیب می‌توان فرایندهایی را که به‌صورت جزیی رخ داده یا به‌صورت کند رخ می‌دهند، مشاهده و مطالعه کرد. در این پژوهش به‌منظور بررسی خصوصیات میکرومورفیک خاک‌های شور- سدیمی اراضی غرب دریاچه ارومیه، مقطع طولی متشکل از چهار خاکرخ مورد بررسی قرار گرفت. این خاکرخ‌ها طبق روش‌های استاندارد تشریح و نمونه‌برداری شدند. نمونه‌های دست‌خورده مورد تجزیه‌های فیزیکوشیمیایی قرار گرفتند. مقاطع نازک از نمونه‌های دست‌نخورده و جهت‌دار تهیه، و با میکروسکوپ پولاریزان مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی مقاطع نازک نشان داد که بیش‌تر خاک‌های مورد مطالعه بدون دانه‌بندی (apedal) هستند و منافذ آن‌ها به‌طور عمده از نوع ووگ و کانال می‌باشند. ریزساختمان این خاک‌ها شامل انواع ووگی، کانالی و توده‌ای و بی‌فابریک آنها به‌طور عمده از نوع خرده بلوری (کریستالی) است. عوارض خاکساز این خاک‌ها عبارتند از پوشش‌های رس آبشویی شده، تجمع‌های نمکی به‌صورت پوسته‌های ناپیوسته و متشکل از بلورهای مکعبی و نیمه‌گوشه‌دار (سابهدرال) نمکی در سطوح منافذ و پوسته‌های نمکی پیوسته، پرشدگی‌های نمکی در داخل منافذ کانالی و وگی، تجمع‌های آهکی شامل گرهک‌های تیپیک، پرشدگی‌ها و پوشش‌های آهکی، تجمع اکسیدهای آهن و منگنز به‌صورت گرهک‌هایی در توده ریزخاک‌ها و پوشش‌هایی در سطح منافذ و در نهایت پوشش‌های آلی هستند که به‌صورت پوسته‌هایی سیاه‌رنگ در سطوح خاکدانه‌ها و در مواردی به‌صورت مخلوط با توده ریزخاک مشاهده شدند.