تاثیر آلودگی سربی (Pb) بر کیفیت بیولوژیک خاک تحت پوشش گیاهی گل گندم (Centaurea cyanus)

فلزات سنگین از جمله سرب (pb) از راه های گوناگون به خاک راه یافته و کیفیت خاک را تحت تاثیر قرار می دهند. فلزات سنگین موجب کاهش جمعیّت، فعالیّت و کارآیی میکروب های خاک می‌شوند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آلودگی سربی خاک بر جمعیّت، فعالیّت و کارآیی ریزسازواره ها در یک خاک استریل مایه زنی شده با گونه هایی از قارچ های میکوریز آربوسکولار از جنس گلوموس شامل g. intraradices، g. mosseae و g. fasciculatum و باکتری هایی از جنس سودوموناس شامل p. putida، p. fluorescens و p. aeruginosa بود. غلظت های مختلف سرب (صفر، 250، 500 و 1000 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) به طور یکنواختی به خاک استریل شده اضافه گردید و پس از مایه زنی خاک با میکروب ها، کاشت گل گندم (centaurea cyanus) انجام گرفت. این پژوهش در شرایط گلخانه ای، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد با افزایش غلظت سرب در خاک، فراوانی باکتری های خاک، درصد کلنیزاسیون ریشه، عملکرد ریشه، تنفس میکروبی خاک، تنفس برانگیخته با سوبسترا و کربن زیست توده میکروبی در هر دو تیمار میکروبی به طور معنی داری (05/0p?) کاهش یافت. در هر دو تیمار میکروبی با افزایش غلظت سرب در خاک ضریب متابولیکی (qco2) افزایش یافت. با این حال، این افزایش در تیمار باکتریایی بیش تر از تیمار میکوریز بود. نتایج بیانگر بیش تر بودن تاثیر آلودگی سربی بر باکتری ها و مقاوم‌تر بودن قارچ های میکوریز در برابر آلودگی بود. بنابراین، آلودگی سربی خاک با کاهش رشد گیاه و کاهش جمعیّت، فعالیّت و کارآیی میکروبی خاک سبب افت کیفیت بیولوژیکی خاک می شود. واژه‌های کلیدی: جمعیّت میکروبی، ریزوسفر، سرب، فعالیّت میکروبی، کیفیت بیولوژیکی خاک