تعیین حد بحرانی پتاسیم در خاک‌های مزارع توتون‌کاری استان‌های مازندران و گلستان

پتاسیم یکی از عناصری است که نقش مهمی در افزایش عملکرد کمی و کیفی توتون دارد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت پتاسیم و تعیین حد بحرانی آن در خاک‌های مناطق توتون‌کاری استان‌های مازندران و گلستان می‌باشد. به این منظور تعداد 48 نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی‌متری تهیه و براساس مقادیر رس، کربن آلی و پتاسیم استخراجی با استات آمونیوم، تعداد 20 نمونه برای مطالعات بعدی انتخاب شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در گلدان‌های پلاستیکی 20 کیلوگرمی انجام شد. عامل اول شامل 20 خاک تحت کشت توتون و عامل دوم، شامل 2 سطح صفر و 150 کیلوگرم اکسید پتاسیم از منبع کود سولفات پتاسیم بود. نشاهای سالم و یکنواخت توتون رقم k326 به تعداد یک عدد در هر گلدان نشاکاری شد. در طول دوره رشد، برگ‌های رسیده در 6 چین برداشت و سپس وزن سبز و خشک آن‌ها اندازه‌گیری شد. خصوصیات مورفولوژیکی مثل طول و عرض برگ، قطر ساقه و کلروفیل برگ و خصوصیات شیمیایی برگ مثل مقادیر پتاسیم، قند و نیکوتین اندازه‌گیری شد. برگ‌های سبز پس از عمل‌آوری مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت درآمد ناخالص نیز محاسبه شد. نتایج نشان داد که اثر پتاسیم بر طول برگ، کلروفیل برگ، وزن ماده سبز و خشک، مقادیر نیکوتین و پتاسیم برگ در سطح 1 درصد و بر قطر ساقه و درآمد ناخالص در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. سطح بحرانی پتاسیم به روش کیت و نلسون تصویری براساس عملکرد نسبی وزن سبز و غلظت نسبی پتاسیم با نسبت 1 به 20 خاک به عصاره‌گیر استات آمونیوم نرمال، 240 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک به‌دست آمد.