اثرات باقی‌مانده کاربرد کمپوست زباله شهری بر غلظت سرب و کادمیوم خاک و گیاه برنج

برای بررسی اثرات باقی‌مانده کاربرد چند سال متوالی کمپوست زباله شهری بر میزان سرب و کادمیوم (کل و قابل‌جذب) خاک و گیاه برنج، پژوهشی با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت اسپلیت پلات در 3 تکرار در سال 1389 اجرا گردید. فاکتور اصلی کاربرد کمپوست در 3 سطح (0، 20 و 40 تن در هکتار) و فاکتور فرعی، اثرات 4، 3 و 2 سال متوالی کاربرد نداشتن کمپوست به‌ترتیب بعد از کاربرد در سال‌های 1385، 1385 و 1386، 87-1385 بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین غلظت سرب قابل‌جذب (58/2 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و کادمیوم قابل‌جذب خاک (1/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) به تیمار 40 تن کمپوست در هکتار اختصاص داشت. همچنین، با افزایش سطوح کاربرد کمپوست و سال‌های مصرف 1 به 3 سال متوالی، غلظت سرب و کادمیوم (کل) خاک نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 85/40 و 58/24 درصد افزایش یافت. در حالی‌که اثرات متقابل بین سطوح کاربرد کمپوست و سال‌های کاربرد نداشتن کمپوست تاثیر معنی‌داری بر میزان سرب قابل‌جذب خاک، اندام هوایی و دانه نداشته است. در ضمن، با کاربرد 3 سال متوالی 40 تن کمپوست در هکتار که 2 سال از آخرین کوددهی آن در خاک می‌گذرد، بیش‌ترین غلظت کادمیوم ریشه، اندام هوایی و دانه نیز به‌ترتیب با حدود 61/3، 96/2 و 3 برابر افزایش نسبت به تیمار شاهد به‌دست آمد.