بهبود تغذیه فسفر در گیاه گندم با تلقیح باکتری‌های حل‌کننده فسفات

فسفر بعد از نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی مورد نیاز برای رشد گیاهان به‌شمار می‌آید. یکی از روش‌های تامین فسفر مورد نیاز گیاهان بهره‌گیری از توان زیستی خاک و استفاده از ریزسازواره‌های حل‌کننده فسفات می‌باشد. به این منظور آزمایش گلخانه‌ای با گیاه گندم بهاره (رقم روشن) و با 3 گونه باکتری حل‌کننده فسفات شامل: (p13) pseudomonas putida p13، (p5) pantoea agglomerans p5 و pseudomonas fluorescence chao (chao) در یک خاک استریل انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار (p13، p5، chao، p13+p5 و تیمار شاهد بدون استفاده از باکتری) در 3 تکرار به اجرا در آمد. وزن تر و خشک بخش هوایی (در میان‌دوره و انتهای دوره رشد)، تعداد سنبله و دانه در هر گلدان، وزن دانه، غلظت و مقدار فسفر در بخش هوایی و در دانه اندازه‌گیری شدند. پارامترهای اندازه‌گیری شده در میان‌دوره رشد (وزن تر و خشک بخش هوایی، همچنین غلظت و مقدار فسفر موجود در آن) در هیچ‌یک از تیمارهای اعمال شده تفاوتی با هم نشان ندادند. نتایج نشان داد که تیمارهای باکتریایی بر وزن خشک بخش هوایی تاثیری نداشتند هر چند که وزن هزاردانه در تیمار p13+p5 افزایش معنی‌دار نسبت به تیمار شاهد و سایر تیمارهای باکتری به‌جز تیمار p13 نشان داد. بیش‌ترین تعداد دانه و سنبله در تیمار p5 و chao مشاهده شد. بررسی غلظت و مقدار فسفر بخش هوایی نیز افزایش معنی‌دار تیمارهای باکتریایی را به همراه داشت و بیش‌ترین افزایش غلظت و مقدار فسفر بخش هوایی (به‌ترتیب 8/1 و 14/1 برابر نسبت به شاهد) از ترکیب تیماری p13+p5 به‌دست آمد. براساس نتایج این آزمایش باید انتظار داشت که اثر تلقیح باکتری‌های حل‌کننده فسفات را در پایان دوره رشد گیاه مشاهده نمود و در اوسط رشد گیاه شاید نتایج معنی‌داری از حضور آن‌ها در کنار گیاه به‌دست نیاید.