بررسی رابطه بین جمعیت کل باکتری‌ها و قارچ‌ها با برخی خصوصیات خاک‌های استان گیلان

میکروارگانیسم‌های خاک به‌عنوان جزو زنده خاک معمولاً کم‌تر از 1 درصد حجم خاک را تشکیل می‌دهند در حالی‌که تعداد و تاثیر آن‌ها در خاک بسیار زیاد است. از طرف دیگر یکی از شاخص‌های کیفیت خاک وجود تعداد کافی از میکروارگانیسم‌ها بوده و تعداد و فعالیت آن‌ها در خاک به خصوصیات مختلف خاک بستگی دارد. به‌منظور بررسی رابطه بین جمعیت باکتری‌ها و قارچ‌ها با برخی خصوصیات خاک‌های استان گیلان 50 نمونه خاک از مناطق مختلف این استان جمع‌آوری و جمعیت کل باکتری‌ها و کل قارچ‌ها در آن‌ها شمارش و برخی خصوصیات خاک اندازه‌گیری گردید. برای شمارش تعداد کل باکتری‌ها و قارچ‌ها رقت‌های تا 8-10 در آب استریل تهیه و از هر رقت 1/0 میلی‌لیتر در 3 تکرار به‌ترتیب روی محیط کشت نوترینت آگار شامل سیکلوهگزیمید و مارتین آگار شامل رزبنگال و استرپتومایسین پخش شده و تشتک‌ها در دمای 30-28 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. شمارش تعداد کلنی باکتری‌ها و قارچ‌ها پس از یک هفته از زمان کشت انجام شد. نتایج نشان داد که هدایت الکتریکی در 50 درصد از نمونه‌های با جمعیت کل باکتری بیش‌تر از 108 سلول در هر گرم، کم‌تر یا مساوی 1 (دسی‌زیمنس بر متر) بود. جمعیت کل قارچ‌ها در تمام دامنه‌های هدایت الکتریکی، اکثراً بین 108-107 سلول در هر گرم متغیر بود. حدود 84 درصد از نمونه‌ها رطوبت بیش از 10 درصد داشتند که در این دامنه رطوبتی، بیش‌تر نمونه‌ها (62 درصد) شامل جمعیتی از کل باکتری برابر 108-107 سلول در هر گرم بودند. در درصدهای مختلف مواد آلی، جمعیت کل باکتری‌ها در بیش از 50 درصد از نمونه‌ها بین 108-107 سلول در هر گرم متغیر بود. در تمامی دامنه‌های مواد آلی، بیش از 50 درصد نمونه‌ها دارای جمعیتی از کل قارچ برابر 105-104 سلول در هر گرم بودند. در تمامی دامنه‌های ظرفیت تبادل کاتیونی (به‌جز در کم‌تر از 10 سانتی‌مول‌بار بر کیلوگرم) درصد بیش‌تری از نمونه‌ها دارای جمعیتی از کل باکتری برابر 108-107 سلول در هر گرم داشتند. در دامنه ظرفیت تبادل کاتیونی بین 20-10 سانتی‌مول‌بار برکیلوگرم، جمعیت کل قارچ‌ها در 2/69 درصد از نمونه‌ها بین 105-104 سلول در هر گرم متغیر بود. در تمامی دامنه‌های تغییرات فسفر قابل دسترس، جمعیت کل باکتری‌ها در درصد بیش‌تری از نمونه‌ها بین 108-107 سلول در هر گرم بود. پراکندگی جمعیت کل قارچ‌ها در دامنه فسفر قابل دسترس بین 15-10 میلی‌گرم در کیلوگرم، بیش‌تر از سایر دامنه‌ها بود.