گونه شناسی شبکه های مالی بر اساس ویژگی های مکان شناختی آن ها (مطالعه ای در بورس اوراق ‏بهادار تهران)‏

هدف این ‏پژوهش ایجاد و معرفی یک شبکه مالی جدید و بررسی معیارهای مرکزیت سهام برای بهینه سازی ‏سبد سهام سرمایه گذاران و همچنین شناسایی رهبران بازار سهام می باشد. در این پژوهش 100 ‏شرکت برتر بورس اوراق بهادار که دارای بیشترین سرمایه ثبت شده اند در بازه زمانی دی ماه 1388 تا ‏دی ماه 1398 انتخاب شدند. شبکه مالی با استفاده از قیمت پایانی تعدیل شده به بازده لگاریتمی ‏تبدیل و ضریب همبستگی پیرسون بازده های سهام محاسبه گردید. از مفاهیم تئوری گراف و الگوریتم ‏پریم برای کشف روابط و فاصله های موجود بین سهام برای ساخت حداقل درخت پویا استفاده گردید. ‏نتایج نشان داد بر اساس معیار مرکزیت درجه، سهام مخابرات ایران و بانک آینده، بر اساس معیار ‏مرکزیت نزدیکی، سهام سرمایه گذاری بهمن، تامین سرمایه امید و بانک گردشگری، بر اساس معیار ‏مرکزیت بینابینی، سهام تامین سرمایه امید، سرمایه گذاری بهمن و بیمه آسیا و بر اساس معیار ‏مرکزیت تنگنا، سهام بیمه آسیا، بانک گردشگری و تامین سرمایه امید بیشترین تاثیر را بر شبکه مالی ‏و بازار سهام دارند. همچنین در نهایت شبکه مالی به 9 خوشه تقسیم شد که هر خوشه نشان دهنده ‏ارتباط قوی تر اجزای آن با یکدیگر می باشد. ‏

A Typology of Financial Networks According to Their Typological ‎Characteristics (A Study of Tehran Stock Exchange)‎

The purpose of this study is ‎to establish and introduce a new financial network and to examine centrality ‎measures for optimizing the portfolio of investors as well as identifying ‎stock market leaders. In this study, 100 top stock companies with largest ‎average market capitalization were selected from January 2009 to January ‎‎2020. The financial network was converted to logarithmic returns using ‎adjusted closing price. The concepts of graph theory and prim algorithm ‎were used to explore the relationships and distances between stocks to ‎construct a minimum spanning tree. The results showed that based on the ‎degree centrality measure, Iranian telecommunication stocks and Ayandeh ‎Bank, based on closeness centrality measure, Bahman investment stocks, ‎Omid capital financing and tourism bank, based on Betweenness centrality ‎measure, Omid capital financing stocks, Bahman investment and Asia ‎insurance, based on the bottleneck centrality measure, Asian Insurance ‎stocks, Tourism Bank and Omid Capital has the most impact on the financial ‎network and stock market. Finally, the financial network was divided into 9 ‎clusters, each cluster showing the stronger relationship of its components ‎with each other. ‎