جایگاه تادیب اطفال در نظام فقهی و تربیتی شیعه

هر چند خاستگاه مبحث تادیب اطفال، علوم تربیتی و روانشناسی است، امّا باید گفت که خط آن از خط قانون و تکلیف جدا نیست و براساس آنچه که از منابع فقهی استنباط می‌شود، خانواده، جامعه و حکومت ملزم هستند به نحو تکلیفی به آن بپردازند. بنابراین ضرورت بررسی و تحلیل اقوال و ادله مربوط به موضوع، علاوه بر علوم مذکور، در علم فقه نیز که از جمله علوم مربوط به تکالیف و حقوق افراد به همدیگر است احساس می‌شود. با توجه به این ضرورت مقاله‌ی حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی نگاشته شده است درصدد آنست که ضمن تبیین مفهوم تادیب و واژه‌های مرتبط با آن و بیان تفاوت آنها با همدیگر، جایگاه آن را در نظام فقهی و تربیتی شیعه بیان نماید. نتایجی که از این بحث عاید می‌شود آن است که در امر تربیت اطفال از نظر اسلام هر چند روش‌هایی چون، تشویق، بازی، اکرام و ... بسیار پسندیده‌تر و موثرتر از تنبیه است امّا گاهی اوقات تعزیر و تادیب آنها (فرع فقهی مطرح در امر تربیت اطفال) البته با شرایط و ساز و کاری خاص به عنوان آخرین روش تربیتی نتایجی کمتر از سایر روشها نخواهد داشت که از جمله‌ی آنها اصلاح رفتار ناشایست و یا حداقل حالت بازدارندگی اطفال از تکرار جرم و هنجارشکنی آنها می‌باشد.

status of upbringing children in shi’a jurisprudence and education system

although the issue of upbringing and educating children falls within the scope of psychology and educational sciences, it cannot be understood in isolation from law and liability and based on the insights from jurisprudence sources, family, society and government are responsible in this regard, hence, it is felt that the study of such an issue cannot be confined to psychology and educational sciences and the science of jurisprudence should also address it. due to such a necessity, the present paper seeks to elaborate on the concept of upbringing and its related terms and define the status of upbringing in shi’a jurisprudence and education system. the study concludes that although encouragement, playing and respect are generally considered better than punishment, sometimes punishment and correction with specific mechanisms may even be more effective and result in the improvement of wrong deed and at least prevent the re occurrence of crime and abnormality.