بررسی امکان استفاده از برخی ضایعات غذایی نشاسته‌دار در تغذیه قزل‌آلای رنگین‌کمان (Onchorhynchus mykiss)

در این تحقیق عملکرد رشد ماهی قزل آلای رنگین کمان در مرحله پرواری با استفاده از دو نوع ضایعات صنایع عمل آوری شده غلات شامل ضایعات صنایع تولید نان و ماکارونی به عنوان منبع کربوهیدرات جایگزین در جیره غذایی، در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2?3 مورد بررسی قرار گرفت . برای این منظور هفت جیره غذایی شامل یک جیره شاهد (فرمول تجاری رایج در کارخانجات تولید خوراک آبزیان ) و شش جیره تیمار با سطوح مختلف جایگزین ضایعات مورد نظر به جای گندم و ذرت (به عنوان منبع اصلی کربوهیدرات جیره) ‌شامل: 1) 100 درصد نان خشک، 2) 50 درصد نان خشک، 3) 100 درصد ماکارونی، 4) 50 درصد ماکارونی، 5) 100 درصد مخلوط مساوی ماکارونی و نان خشک و 6) 50 درصد مخلوط مساوی ماکارونی و نان خشک، تهیه و مورد استفاده قرار گرفت. برای تنظیم جیره‌ها از نرم افزار کامپیوتری lindo استفاده شد. برای پرورش ماهیها 21 قفس با چارچوب فلزی و دیواره‌های توری پلی اتیلنی به ابعاد 1?1?1 متر ساخته شد و در یک استخر بتنی به ابعاد 2/1?3?25 متر نصب گردید. برای هر تیمار 3 تکرار منظور گردید و هر قفس بطور تصادفی به یک تکرار تعلق گرفت. برای هر قفس 20 عدد ماهی با وزن متوسط 5±85 گرم در نظر گـرفته شد. طـول دوره پـرورش 75 روز و طی این مدت دمای آب 5/1±15 درجه سانتیگراد، ph آب بیـن 7/8 ـ9/7 و اکسیژن محلول 1/8 ـ5/6 میلی‌گرم در لیتر بود. تغذیه ماهیها با استفاده از جیره‌های غذایی ساخته شده و براساس درصد بیوماس حاصل از نمونه‌برداری‌های 14 روزه، طی سه نوبت در روز بطور دستی انجام گرفت. بررسی فاکتورهای وزن نهایی، درصد افزایش وزن، نسبت تبدیل غذا ، نرخ رشد ویژه، نسبت بازدهی پروتیین، شاخص وضعیت و درصد رسوب یا ذخیره پروتیین نشان داد که تیمارهایی که 50 درصد منبع کربوهیدرات اصلی آنها بوسیله ضایعات جایگزین شده بود (جیره‌های 2، 4 و 6) عملکرد رشد بهتری نسبت به سه تیمار دیگر (جیره‌های 1، 3 و 5) داشته بطوریکه ارقام مربوطه اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند(p < 0.05) . آنالیز لاشه ماهیها در پایان آزمایش نشان داد که مقادیر پروتیین و خاکستر لاشه در تیمارهای مختلف اختلاف معنی‌داری نداشته ولی مقادیر چربی در تیمارهای 2، 3 و 5 کمتر از دیگر تیمارها بود (p < 0.05). بررسی اقتصادی جیره‌های مورد مصرف، برتری تیمار 2 را که در آن 50 درصد گندم و ذرت جیره با ضایعات نان جایگزین شده بود، نشان داد.