غنی سازی ویتامین C در تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) و تاثیرآن بر بازمانی در استرس شوری

در این تحقیق، اثر آرتمیای غنی شده با امولسیون حاوی مقادیر مختلف ویتامین c بر میزان تجمع این ویتامین در ناپلیوس آرتمیا و لارو تاسماهی ایرانی تغذیه شده با آرتمیا و میزان بازمانی لارو ماهی تحت استرس شوری در 6 گروه مختلف تیمار غذایی (5 تیمار و یک شاهد) هر یک با 3 تکرار طی 15 روز دوره آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. ناپلیوس آرتمیا تحت شرایط استاندارد تفریخ و سپس با امولسیون لستین و درصدهای مختلف ویتامین c به شکل آسکوربیل پالمیتات (10، 20 و 30 درصد) طی دو زمان 12 و 24 ساعت غنی سازی شدند و طی مدت آزمایش مورد تغذیه لارو تاسماهی ایرانی که در تانک‌هایی با حجم آبگیری 25 لیتر و با وزن اولیه 3/4 میلی‌گرم وزن خشک پرورش داده شده بودند، قرار گرفتند. در پایان دوره تعدادی از لارو ماهی‌های تیماری به مدت 72 ساعت در معرض شوری‌های 6، 12 و 18 گرم در لیتر که با رقیق و غلیظسازی آب دریای خزر بدست آمد، قرار گرفته و در ساعات 1، 2، 4، 8، 24، 36 و پایان دوره نسبت به شمارش مرگ و میر در آنها اقدام شد. نتایج آنالیز ویتامین c در ناپلیوس آرتمیا و تاسماهی ایرانی نشان داد که میزان تجمع ویتامین c در گروه‌های تیماری اختلاف معنی‌داری با هم دارند (p < 0.05). نتایج آنالیز ویتامین c با hplc لارو تاسماهی ایرانی نشان داد این ماهی در محدوده زمانی مورد مطالعه 15 روز و دامنه دمای 22-20 درجه سانتیگراد روزانه 2 میکروگرم در گرم وزن خشک بدن اسید اسکوربیک می‌سازد. لاشه 69 میلی‌گرم وزن خشک ماهی دارای 2/41 میکروگرم به ازای هر گرم وزن خشک بدن، ویتامین c دارد. حال آنکه بلافاصله در شروع‌ آزمایش این ماهی 11 میکروگرم بر گرم وزن خشک بدن ویتامین c داشته است. ناپلیوس آرتمیا به فاصله 24 ساعت بدون غنی سازی افت محتوایی ویتامین c را نشان داد بطوریکه از 312 به حدود 294 میکروگرم بر گرم وزن خشک کاهش داشت. روند افزایش محتوایی ویتامین c در ناپلیوس آرتمیا و لارو تاسماهی ایرانی با روند افزایش درصد غنی سازی ویتامین c در زمان 12 ساعت و 24 ساعت نوسان نشان داد بطوریکه از 10 تا 20 درصد غنی‌سازی تجمع این ویتامین در آرتمیا و ماهی افزایش یافت و از 20 تا 30 درصد شاهد کمی کاهش در میزان این ویتامین در آرتمیا و ماهی هستیم ولی روند افزایش محتوایی ویتامین c در هر دو موجود با افزایش زمان غنی سازی، افزایش معنی‌داری را نشان داد. مرگ و میر در لارو ماهی گروه شاهد طی شوری 6 گرم در لیتر از 36 ساعت در معرض قرارگیری شروع (بازمانی 75 درصد) و تا 72 ساعت افزایش نشان داد (بازمانی 25 درصد) در حالی که در کلیه لاروهای تیماری بازماندگی حداقل 90 و حداکثر 100 درصد بدون اختلاف معنیدار آماری (p < 0.05) بدست آمد. بعنوان نتیجهگیری کلی افزودن ویتامین c به غذای زنده لارو تاسماهی ایرانی میتواند در رهاسازی مستقیم آن به دریا مفید باشد و در این مسیر از تلفات ناشی از رهاسازی در رودخانه‌ها جلوگیری نمود ضمن آنکه باعث افزایش زندهمانی لارو گردید.