مدل سازی مطلوبیت زیستگاه قوی فریادکش (cygnus cygnus) در تالاب بین‌المللی فریدونکنار با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (mce)

مقدمه: ارزیابی و تعیین مطلوبیت زیستگاه یکی راه عملی برای حفظ و مدیریت زیستگاه یا مدیریت حیات وحش است. قوهای فریادکش یکی از پرندگان مهاجر زمستان گذاران ایران می باشند که با توجه به خطر احتمالی از دست رفتن زیستگاه‌های زمستان گذرانی برای بزرگ ترین کلونی های این گونه، تعیین زیستگاه های مطلوب امری ضروری است.مواد و روش‌ها: تلفیق روش تصمیم گیری چند معیاره (mce) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) استفاده گردید. متغیرهای اصلی شامل: کاربری اراضی، شیب، جهت، فاصله از جاده ها، فاصله از رودخانه ها، فاصله از آب بندان ها، فاصله از دامگاه ها، فاصله از دریا و مناطق مسکونی فریدون کنار می باشند. وزن هر یک از معیارها براساس مطالعات قبلی و مطالعات میدانی تعیین گردید و سپس با استفاده از مدل wlc ترکیب و روی هم گذاری متغیرها انجام شد. نتایج: در نهایت 6 منطقه با بیش ترین مطلوبیت به عنوان زیستگاه های جایگزین برای قوی فریادکش تعیین گردید که در نزدیکی دامگاه ها قرار دارند. هر چند دامگاه ها به علت ویژگی های تشکیلاتی به عنوان مکان هایی برای صید استفاده می‌گردد ولی امنیت و ممنوعیت تیراندازی در اطراف دامگاه ها در فصل پاییز و زمستان وجود دارد و در قسمت های شمالی و شمال شرقی پراکندگی بیش تری دارند. نتایج حاصل از ارزیابی صحت (roc) نقشه مطلوبیت 0.701 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: دراین تحقیق، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از جاده های اصلی و فرعی بیش ترین وزن را در انتخاب زیستگاه داشته است. بنابراین امنیت می تواند مهم ترین فاکتور برای انتخاب زیستگاه باشد. با توجه به روند کنونی تخریب زیستگاه های حیات وحش در ایران مدیریت زیستگاه های جایگزین و پیشنهادی به عنوان مطلوبترین زیستگاه ها برای حفاظت عملی از جمعیت های قوی فریادکش پیشنهاد می گردد.

idesirable habitat modeling of the whooper swan (cygnus cygnus) in theinternational wetland of fereydunkenar using the multi-criteria evaluation(mce) method

introduction: evaluating and determining the suitability of a habitat is a practicalapproach to conserving and managing ecosystems, essentially wildlife management.the wintering migratory birds, including the caspian snowcock, are at risk of losingtheir wintering habitats due to potential threats. therefore, identifying suitablehabitats is essential for the largest colonies of this species.materials & methods: a combination of multi-criteria evaluation (mce) andgeographic information system (gis) methods was used. the main variables used inthis study include land use, slope, aspect, distance from roads, distance from rivers,distance from water sources, distance from livestock areas, distance from the sea, andresidential areas in fereydunkenar. the weight of each variable was determinedbased on previous studies and field surveys, and then the variables were combinedand overlaid using the weighted linear combination (wlc) model.results: ultimately, six areas with the highest suitability were identified asalternative habitats for the caspian snowcock, which are located near livestock areas.although livestock areas are used as hunting grounds due to their structuralcharacteristics, shooting restrictions exist around these areas during autumn andwinter seasons, and they have a higher dispersion in the northern and northeasternparts. the accuracy assessment results (roc) yielded a suitability map with anaccuracy of 0.701.conclusion: in this study, distance from residential areas, distance from main andsecondary roads had the highest weight in habitat selection. therefore, security canbe considered the most important factor in habitat selection. considering the currenttrend of habitat destruction in iran, managing alternative habitats and proposing themas the most suitable habitats for protecting caspian snowcock populations isrecommended.